Detektiv ölüm yatağında. Артур Конан Дойл

Чтение книги онлайн.

      Şerlok Holmsun ev sahibəsi xanım Hudsonun çəkdiyini, yəqin ki, başqa heç bir ev sahibi çəkməmişdir. O, evinin qapısında qəribə və xoşagəlməz adamların toplaşması azmış kimi, kirayəçisinin qəribə vərdişlərinə və nizamsız həyatına da dözmək məcburiyyətində qalırdı. İnanılmaz dağınıqlığı, uyğunsuz saatlarda musiqi dinləmə ehtirası, bəzən evin için-də tapançayla məşq etməsi, murdar qoxuların yayılmasına səbəb olan elmi təcrübələri və həyatından əskik olmayan zo-rakılıq və təhlükələr Holmsu Londonun ən pis kirayəçisi he-sab etməyə kifayət edərdi. Amma ödənişləri gecikdirməzdi. Əminəm ki, Holmsun birlikdə işlədiyimiz illər ərzində ver-diyi kirayəni yığsanız, böyük bir ev satın ala bilərdiniz.

      Davranışları nə qədər qeyri-adi olursa-olsun, ev sahibəsi ona hər vaxt hörmətlə yanaşar, işinə burnunu soxmağa cəsarət etməzdi. Hətta, dostumun qadınlara qarşı nəzakətli davranışına görə, bu yaşlı qadın ondan xoşlanırdı. Holms isə əks cinsdən xoşlanmaz, onlara əsla güvənməzdi; bununla belə kübarlığı da əldən buraxmazdı. Qadının Holmsa nə qədər fədakar yanaşdığını bildiyim üçün, evliliyimin ikinci ilində, qaldığım yerə gəlib dostumun düşdüyü vəziyyət haqqında danışarkən onu ürək ağrısıyla dinlədim.

      – O ölür, Doktor Uatson, – dedi. – Üç gündür yataqdan çıxmayıb; təəssüf ki, bu gün də çıxa bilməyəcək. Həkim çağırmağıma icazə vermir. Bu səhər üzünün solğunlaşdığını və çarəsizcə baxan böyük, parlaq gözlərini görüncə lap pis oldum. “İcazəniz olsa da, olmasa da, cənab Holms, gedib həkim tapacağam”, – dedim. “O zaman Uatson olsun”, – dedi o da. Yerinizdə olsam tələsərdim cənab; yoxsa onu bir daha görməmək ehtimalınız var.

      Xəstəliyindən xəbərim olmadığı üçün deyilənlər məni dəhşətə gətirmişdi. Pencəyimi və şapkamı necə tələm-tələsik qapıb yola düşdüyümü təxmin edə bilərsiniz. Yolda digər detalları da soruşdum.

      – Danışacağım elə bir şey yoxdur. Çayın kənarındakı Roserhisedə baş vermiş bir hadisəni araşdırırdı yəqin; bu xəstəliyə də orada yoluxub. Çərşənbə axşamı yatağa düşdü, o gündən bəri də ayağa qalxa bilməyib. Üç gündür ki, boğazından nə bir loxma keçir, nə də bir qurtum su içə bilir.

      – Uca Tanrım! Bəs niyə həkim çağırmadınız?

      – İcazə vermədi, cənab. Nə qədər inadçı olduğunu özünüz də bilirsiniz. Sözlərinə qarşı çıxmağa cəsarət edə bilmədim. Amma siz də görəcəksiniz, belə gedərsə yaşayan deyil.

      Dostum, həqiqətən də, ağır vəziyyətdə idi. O dumanlı noyabr gününün alaqaranlığında Holmsun otağı kəsafətə bürünmüşdü. Amma ürəyimi ən çox ağrıdan, yatağından mənə baxan zəif, solğun üzü idi. Gözləri qızdırmanın çoxluğundan parlayırdı; yanaqlarına xəstəliyin qırmızılığı çökmüşdü. Örtüyünün üstünə çıxardığı nazik əlləri dayanmadan titrəyir, səsi xırıldayırdı. Otağa girdiyim zaman yerindən tərpənmədi, amma gözlərindəki parıltıdan məni tanıdığını anladım.

      – Görürsən, Uatson, uğursuzluq yaxamızdan yaman yapışıb, – güclə eşidilən səslə dedi. Amma o hər zaman olduğu kimi təmkinli davranırdı.

      – Sevimli dostum! – deyib irəli atıldım.

      – Dur! Yaxınlaşma! – dedi və bunu, yalnız ən təhlükəli zamanlarda olduğu kimi qətiyyətlə etdi. – Uatson mənə yaxınlaşsan, səni evdən çıxartmaq məcburiyyətində qalacağam.

      – Axı niyə?

      – Çünki belə istəyirəm. Olmaz!

      Bəli, xanım Hudson haqlı idi. Onu heç belə inadçı görməmişdim. Amma göz önündə əriyib getdiyni görmək də dözülməz idi.

      – Yalnız kömək etmək istəyirdim, – izahat etməyə çalışdım.

      – Əlbəttə! Anlayıram. Amma deyilənləri yerinə yetirsən o zaman ən yaxşı köməyi etmiş olarsan.

      – Təbii Holms.

      Bir az əvvəlki sərt rəftarından əsər-əlamət qalmamışdı.

      – Küsmədin ki, – deyə soruşdu; çətinliklə nəfəs alırdı. Lənət şeytana, onu bu halda görərkən necə küsə bilərdim axı!

      – Sənin xeyrin üçün deyirəm, Uatson, – inlədi.

      – Mənim xeyrim üçünmü?

      – Xəstəliyimin nə olduğunu bilirəm. Sumatrayda yayılmış yoluxucu xəstəlikdir – Hollandiyalılar bu mövzuda bizdən daha məlumatlıdırlar. Amma nəyə görəsə indiyə qədər bu məsələnin onlar da üzərində çox dayanmayıblar. Amma bir şey qətidir. Ölümcül, yoluxucu və təhlükəli xəstəlikdir.

      O güclə danışır, titrəyən, uzun əlləriylə mənim uzaqda durmağıma işarə edirdi.

      – Toxunmaqla keçir Uatson – bu belə kafidir. Uzaqda dayansan problem olmaz.

      – AmanTanrım! Holms! Səncə bu fərq edərmi?

      Yad biri olsa bəlkə təsirlənməzdim. – Bunun məni köhnə dostuma kömək etməkdən saxlaya biləcəyinimi düşünürsən?

      Yenə irəli doğru bir addım atdım, amma bu dəfə də hirsli bir baxışla məni dayandırdı.

      – Orada dur, danışaq. Yoxsa otağımda qala bilməyəcəksən.

      İndiyə qədər Holmsun qeyri-adiliklərinə o qədər hörmət göstərmişdim ki, heç bir şey anlamadığım zamanlarda belə onun istəklərinə boyun əyirdim. Amma indi bütün instinktlərim qiyam qaldırmışdı. Başqa zamanlarda istədiyi qədər müdirlik edə bilərdi; amma indi o xəstə idi, mən isə həkim.

      – Holms, – dedim, – sən özündə deyilsən. Xəstə adam adətən uşaq kimidir; mən sənə baxacağam. Xoşuna gəlsə də, gəlməsə də əlamətləri araşdırıb müalicə edəcəyəm.

      Mənə onun şeytani gözlərlə baxmağa başladığını fərq etdim.

      – Madam ki, istəsəm də, istəməsəm də bir həkim müayinəsindən keçəcəyəm, o zaman bu, güvənə biləcəyim biri olsun, – dedi.

      – Demək mənə güvənmirsən?

      – Dostluğuna təbii ki, güvənirəm. Amma fakt faktdır, Uatson, nəticədə sən məhdud təcrübəyə sahib olan bir həkimsən. Belə şeyləri söyləmək çətindir, amma mənə başqa yol buraxmırsan.

      Həqiqətən, küsmüşdüm.

      – Belə bir şeyi sənə yaraşdıra bilmirəm, Holms. Şüurunun СКАЧАТЬ