Təbriz namusu. Фарман Керимзаде

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ Ona görə də onun sualına bir müddətdən sonra sualla cavab verdi:

      –Nə doğrudur, Çiçək qız?

      –Doğrudanmı ərə gedirsən?

      –Kimə?

      –Yekə Niduna.

      Qadının rəngi üzünə qayıtdı. Demək, onun sirrini özündən başqa heç kim bilmir. Arxayınlaşandan sonra dedi:

      –Çiçək, səndə xəbər varmış!

      –Nə bilim. – Kəniz peşman-peşman dilləndi. O, cəsarəti, hər şeyi bilmək istəyi ilə xeyli dərinlərə gedib çıxmışdı və buna görə də ağır cəza ala bilərdi.

      –Bunu sənə kim dedi? Axı, mənim barəmdə nə danışırlarsa, hamısını bilməliyəm, danış.

      –Sən şaman babanın yanına gedib qayıtdıqdan sonra obada söz gəzirdi ki, Yekə Nidun şaman babanı razı salıb ki, sizi nikahlasın.

      –Yox, belə deyil. – O, əlacsız qalıb, şamanla danışdıqlarını kənizə ətraflı nəql elədi. – Görürsənmi, belə deyil.

      –Bəs onda…

      –Nə? Açıq danış. De görüm, nə? Daha nə bilirsən?

      Kəniz ondan heç nə gizlədə bilməzdi. Onun hər şeyi bilmək marağı buna imkan verməzdi, o, bilməkdə deyil, həm də bildiyini deməkdə, yaymaqda maraqlı idi.

      Obada danışırlar ki, əgər böyük xanım bu izdivaca razı deyilsə, bəs onda niyə ərinin vaxtında olduğundan da çox ətirlənir, bəzənib-düzənir?

      Bax, bu, həqiqət idi…

      –Axı, onlar hardan bilir ki, mən ətirlənirəm, Çiçək qız? Bəlkə sən özündən uydurursan? Y axud bilə-bilə yayırsan?

      –Yox, böyük xanım? Doqquz oğuz, on uyğur tayfasının bütün ölənlərinin ruhuna and içirəm ki, mən heç kimə heç nə deməmişəm. Ətiri gizlətməkmi olar? Dörd bir yanın peyin iyi içindədir. Sənin ətrini, bu xoş iy hamının burnuna çatır. iyi alaçıqda necə gizlətmək olar? Həm də danışırlar ki, Yekə Nidun Erkəngün dağındakı tayfanın baxşısını çağırtdırıb, ona qurbanlıq madyan kəsdirib. Gizlində xeyli söhbət ediblər. Baxşını yola salandan sonra o qədər qımız içib ki, iki gün yuxudan ayılmayıb.

      –Onu niyə çağırıb?

      –Heç kəs bilmir. Şaman baba da bundan çox hirslənib. Neçə gündür yatır, elə ocağını qalayır, alova baxır, qopuzuna da əl vurmur.

      Alan-Qoa fikirləşdi ki, bəlkə də elə bu şüa-işıq məsələsi həmin baxşının işidir? Həmin qırmızısaqqal və mavigöz kişi qaynı Nidunun özüdür? Sehirə bir bax, tanrı! Qoanı dəhşət bürüdü. Yəni o, həmişə o dırnaqlarının arasına peyin dolan, günlərlə arxacda yatıb qalan, qoyun iyi verən Yekə Nidunla beləcə qeyri-adi zifaf gecələri keçirir? Yox, bu ola bilməz. O qırmızısaqqallı, mavigözlü məxluqdan peyin iyi gəlmir. Ondan, deyəsən, heç bir iy gəlmir. Yox, gəlir? Yadına salmağa başladı. O gedəndən sonra alaçıqda kəklikotu iyinə bənzər, tanrılara məxsus xoş və məstedici bir ətir qalırdı. Heç cür ola bilməz ki, Yekə Nidun qoyun iyindən bu dünyada yaxa qurtara bilsin. Bəs onu işıq şüasına döndərən, sifətini dəyişən ətirlə çimizdirə bilməzmi?

      Qəlbində nəyisə ölçüb-biçəndən sonra soruşdu:

      –Deyirsən, baxşını nə vaxt çağırmışdı?

      –Böyük xanım şamanın çadırına gedəndən bir həftə sonra.

      –Alan-Qoanın ürəyi arxayınlaşdı. Demək, o, dəli deyilmiş və kənizlərin ona qəribə baxmalarının qorxusu yox imiş.

      –Çiçək, get, obadakı xatunlara anlat ki, belə məsələ yoxdur, olmayıb, ola da bilməz. Mən bütün ömrüm boyu, ölənə qədər yalnız ər igidimin xəyalı ilə yaşayacam və o dünyada bir- birimizə qovuşmaq arzusundan başqa heç bir özgə istəyim yoxdur.

      Çiçək sevincindən çiçək kimi açılsa da, onun özünə də hələ qaranlıq olan bir məsələni də aydınlaşdırmamış getməyib, dayandı.

      –Böyük xanım, bəs soruşsalar ki, bu ətir, ənlik, kirşan, qırmızı libas nədir, onda nə deyim?

      –Onda de ki, Böyük xanım şamanın yanına gedəndə ona görə qırmızı geyinmişdi ki, şaman onun o dünyaya, ər igidinin yanına getməyinə razı olsun, bilsin ki, ərindən ayrı bu dünyada yaşaya bilmir. Həm də qırmızı ölüm kəcavəsinə minib, ərinin yanına toy paltarında getmək istəyirmiş. Bunu şaman babamız da təsdiq edər. Ətirlənməyə gəlincə, deyərsən ki, şaman onun getməyinə razılıq verməsə də, hələ də ümidini üzmür və ər igidinə görə ətirlənir, hər an onun yanına getməyə hazır vəziyyətdə olur.

      Çiçək sevinə-sevinə, kürkünün ətəklərini yelləyə-yelləyə alaçıqdan çıxdı. O gedəndən sonra Alan-Qoa əlləri ilə üzünü tutub, hönkürmək dərəcəsinə qədər kövrəldi.

      "İnsan necə də yalançı, necə də ikiüzlü olur. Öz adını qorumaq üçün hamını aldatmalıdır. Yalandır, mən ərimə çoxdan xəyanət eləmişəm. Bacadan şüa-işıq düşən gecədən. Həm də mən ərimə görə yox, o qırmızısaqqal, mavigöz kişiyə görə bəzənib-düzənirəm. Demək, şaman baba da mənə görə qəzəblənib. Ayrı eldən baxşı çağırıblarsa, onda bu şamana deməkdir ki, sən bizə lazım deyilsən".

      Alan-Qoa özünü ələ alandan sonra, hava kimi mavi paltarını geyinib, dingəsini qoyandan sonra çadırdan çıxdı. Onun gözləri qamaşdı. Neçə vaxt idi ki, gündüzlər alaçıqdan bayıra çıxmırdı. Ona görə də payızın günəşli günü onun gözlərini bir az da qıydı.

      Şamanın çadırının pərdəsi açıq idi. Ortada ocaq yanırdı. Özü də çox dərdli bir vəziyyətdə oturmuşdu. Xatun hiss eləmişdi ki, onun getməyinə şamanın ehtiyacı var. Çox vaxt hamıya kömək olan, yol göstərənin özü getdiyi yolun istiqamətini itirir, hara gedəcəyini bilmir. Belə vaxtda ona kömək olmaq, qolundan tutub, azdığı yeraltı mağaranın keşməkeşindən çıxarmaq lazımdır ki, özünün gələcək işini yenə də səhvsiz görə bilsin.

      Alan-Qoa mavi paltarda ocağın başında dayandı.

      Günaydın, şaman baba!

      Günaydın, xatun qızım.

      O başa düşdü ki, yer günahkarları şamanın da qanadlarını qırıb, göylərdən salaraq, özlərinə döndəriblər. Axı, şamanın gücü göylərdə, tanrıların yanında dayanmağındadır. Axı, şaman bunlara at kəsməyi, qoyun otarmağı öyrədə bilməz. Onu özləri yaxşı bilirlər. Şaman onların ruhunu qanadlandırmalıdır. Adilikdən hərdənbir onları uzaqlaşdırırsa, demək, onların həyatlarını möhkəmləndirir. Adi СКАЧАТЬ