Название: Quran hekayətləri
Автор: Sədrəddin Bəlaği
Издательство: JekaPrint
isbn: 978-9954-6543-2-3
isbn:
Bunlar həmin quşlar idilər: "Başı bədənindən üzülmüş, cəsədi tikə-tikə doğranmış quşlar. İndi isə budur, tikə-tikə doğranmış cəsədlər yenidən öz bütöv halına düşmüş və həyat nəfəsi ilə hərəkətə gəlmişdir. Doğrudan da, bu heyrətli mənzərəni görən kəs ölülərin dirilməsinin gerçəkliyinə, İlahi qüdrətinə şəkk-şübhə edə bilməzdi. Bu hadisə Allah-Taalanın qüdrətini göstərir və Onun hər şeyə qadir olduğunu sübut edir.
İBRAHİM ƏDƏB-ƏRKANLA AZƏRİ TƏKALLAHLIĞA DƏVƏT EDİR10
İbrahim öz tayfasını Allaha inanmağa çağırır və bu dəvətini bütləri pisləməklə başlayır.
Azər, İbrahimin ana tərəfdən babasıdır. O, adi bütpərəst deyil, həm də məşhur bütoynadan və büt satanlardan biri idi. Anası öləndən sonra İbrahimin ən yaxın adamı və məsləhətçisi Azər olmuşdu. Ona görə də hamıdan tez o, düzgün yola – Allahın birliyinə inanmağa dəvət olunmalıydı. Azərin özü büt düzəldənlər və bütpərəstlər arasında nüfuz sahibi olduğu üçün bu yolu qəbul etməsi pozğunluğun və azğınlığın kökünün kəsilməsində mühüm addım ola bilərdi.
İbrahim Azərə təkallahlığın təbliğini bütləri pisləməklə, taxta allahları təhqir etməklə başlamadı ki, birdən onun xətrinə dəyər və dəvətindən inciyər, dəlillərini eşitmək belə istəməz. Əksinə o, Azərlə çox yumşaq tərzdə, mülayimliklə və ədəblə söhbətə başladı. Əvvəlcə Azərə öz peyğəmbərliyindən danışdı ki, onu günah yolundan çəkindirib özünə cəlb etsin. Sonra bütpərəstliyin puç olduğunu göstərərək dedi: "Sən duanı və şükrünü eşitməyən, itaətini görməyən, bəladan qurtarmayan, nemət bağışlaya bilməyən bütlərin qarşısında necə diz çöküb sitayiş edirsən?"
Bir yandan İbrahim qorxurdu ki, Azər onu kiçik bilib təklifini dəyərsiz və əhəmiyyətsiz sayar. Buna görə də onu qabaqlamaq niyyətilə dedi: "Mən elm və mərifətdən faydalandığım halda, sən ondan kənarda qalmısan. Ona görə də təklifimdən boyun qaçırma, dəvətimi qəbul edib düzgün yola qədəm qoy".
Azərin nəzərinə bütləri boş və mənasız bir şeyə çevirmək və onlara nifrət yaratmaq üçün İbrahim əlavə etdi: "Bu adətin davamı əslində şeytana tabe olmaq və ona tapınmaqdır. Şeytan isə həmin əski düşməndir ki, Allaha tabe olmadı və insanları yoldan çıxarmaqla hədələdi. Aydındır ki, belə bir düşmən əsla xeyir işlərə rəhbərlik etməz və bəşərə şərdən, fəlakətdən başqa heç nə istəməz".
İbrahim Azəri küfrün pis aqibəti ilə qorxudub bütpərəstlikdən çəkindirmək üçün çox çalışdı. Hətta mərhəmətini qazanmaq üçün ona ata deyə müraciət etdi: "Ey ata, mən ondan qorxuram ki, İlahi əzabına düçar olasan və şeytanın dostları, yaxınları cərgəsində qərar tutasan".
Azər Allaha itaətsizliyindən və bütpərəstliyindən dönüb İbrahimin dəvətini qəbul etmədi. O, İbrahimə qarşı kobudluq etdi, onun ədəb-ərkanlı rəftarına təhqir və hədə ilə cavab verdi: "Sən mənim allahlarımdan üz döndərirsən, səni daşqalaq edəcəyəm. Mənim qəzəbimdən qorx, kin və intiqam alovumu qızışdırma. Get, bir də gözlərimə görünmə!"
İbrahim Azərin hədə-qorxularını təmkinlə və sakitcə qarşıladı. Tam mülayimliklə və yumşaqlıqla ədəb-ərkan qaydalarını gözləyərək dedi: "Mən öz Tanrımdan sənin üçün rəhmət diləyəcəm, çünki O, məni çox əziz tutur. İndi isə sizdən və allah deyib pərəstiş etdiyinizdən uzaqlaşıb öz Tanrıma ibadət edəcəyəm".
İbrahim artıq Azəri yola gətirə bilməyəcəyini başa düşüb pərişan olmuşdu. Bütpərəstliyə nifrətim bildirmək üçün kədərli halda onunla vidalaşıb öz kafir tayfasından uzaqlaşdı.
İBRAHİM BÜTLƏRİ SINDIRIR11
İbrahim Azərin onu eşitmədiyini görüb ümidsiz olmuşdu. Xeyirxahlığının kobudluqla qarşılanması, haqq yoluna dəvətinin rədd edilməsi ona ağır gəlmişdi. Lakin bu xoşagəlməz hadisə onu haqqa dəvət yolundan döndərmədi və bütpərəstlər tayfası ilə mübarizəsini zəiflətmədi, əksinə, güclü iradəsi ağır zindan altındakı dəmir kimi daha da möhkəmləndi. O, qərara gəldi ki, tayfasının pozğun əqidəsinə qarşı amansız mübarizəyə girsin. Bu yolda məşəqqətlərlə və əzablarla üzləşməkdən çəkinməsin.
Düşmənləri qarşısında İbrahimin üstünlüklərindən biri güclü məntiqi və sarsılmaz dəlilləri idi. O, söhbətlərini güclü əsaslar üzərində qurur, müxtəlif istiqamətlərdən təlqin elədiyi mətləbin üstünə gəlir, mübahisələrini öz sözləri ilə tuta bilir və onları qaçılmaz həqiqətlər qarşısında qoyaraq tərk-silah etməyi bacarırdı.
Aşağıdakı misallarda görəcəksiniz ki, İbrahim necə asanlıqla və aydın bir dillə söhbət aparır, suallara necə dolğun və ətraflı cavab verir və öz fikirlərini əsaslandıra bilirdi.
İbrahim tayfasından soruşdu: "Sizin ibadət etdiyiniz nədir? Siz nəyə pərəstiş edirsiniz". Onlar öz bütləri haqqında danışmağa başlayıb İbrahimin sualına cavab olaraq bildirdilər ki, bütlərə sitayiş və itaət bizim üçün fəxrdir. "Biz bütlərə itaət edirik və onların önündə zahidik". İbrahim xəstəliyin kökünü axtaran həkim kimi, müttəhimi öz sözləri ilə günahını boynuna qoyan qazı kimi bütpərəstliyin puç və mənasız olduğunu onların öz dilindən eşitmək məqsədilə dedi: "Görən bu bütlər sizin dua və istəklərinizi, sitayiş və təriflərinizi eşidirlərmi? İtaət və ibadətinizi görürlərmi? Sizə xeyir verməyə, zərərinizi dəf etməyə qüdrətləri çatırmı?"
Tayfa adamları kafir və cahil atalarını, müəllimlərini kor-koranə təqlid edərək zəif və əsassız məntiqlə dedilər: "Biz onlara ona görə pərəstiş edirik ki, ata-babalarımız onlara itaət etmişlər".
Onlar təsdiq edirlər ki, bütlər eşitmir və heç bir xeyir-şər sahibi deyillər, lakin ata-baba yolu ilə getməyi, onları təqlid etməyi özləri üçün əsas götürmüşlər. Tayfa öz əqidəsinin qədimliyini onun gerçəkliyi üçün dəlil gətirərək özünü düzgün dünyagörüşün sahibi, sağlam fikrin aydınlığından məhrum etdilər.
İbrahim dedi: "Aydındır ki, siz də, atanız da açıq-aşkar yanılma içində yaşamısınız".
Onlar İbrahimin güclü dəlillərinin qarşısında duruş gətirə bilməyəcəklərini başa düşüb hay-küy salmağa başladılar. "Ey İbrahim, sənin nə cürətin var ki, bizim allahlarımızın şan-şöhrətini alçaldırsan? Sən bizim bütləri Doğrudanmı pisləyirsən, yoxsa zarafat СКАЧАТЬ
10
Qurani-Kərim, Məryəm surəsi, 41-48-ci ayələr.
11
Qurani-Kərim, Ənbiya surəsi, 57-68-ci ayələr.