Hekayələr. О. Генри

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ əribə tinlər və əyri xətlər əmələ gətirirdi. Hələ orada bir küçə öz-özünü iki dəfə kəsirdi. Həmin küçənin müһüm xüsusiyyətini tapmaq bir rəssama nəsib olmuşdu. Fərz edək ki, mağazanın pultoplayanı rənglər, kağız və kətan üçün haqq-hesabdan bir sent də almadan, kor-peşman qayıdarkən həmin küçədə öz-özünə rast gəlir.

      Budur, incəsənət adamları XVIII əsr taxtapuşu, holland mansardı və pəncərələri şimala açılan ucuz kirayəli mənzil axtara-axtara gəlib qəribə Qriniç-Villic məhəlləsinə çıxdılar. Sonra onlar Altıncı avenüdən bir neçə qalay parç, bir-iki manqal gətirdilər və «koloniya» yaratdılar.

      Syu və Consinin studiyası üçmərtəbəli kərpic evin üstündə yerləşirdi. Consi Coannanın qısaldılmış formasıdır. Onların biri Meyn ştatından, o birisi Kaliforniyadan gəlmişdi. Onlar Səkkizinci küçədəki kiçik bir restoranın ümumi stolu arxasında tanış oldular və belə qərara gəldilər ki, onların incəsənətə, kasnı salatına və dəbdə olan geyimlərə baxışları bir-birinə tamamilə uyğundur. Nəticədə ortaq studiya yarandı.

      Əhvalat may ayında olmuşdu. Noyabrda, doktorların Pnevmoniya adlandırdığı qaraqabaq bir qərib koloniyada buz barmaqları ilə gaһ bir şeyə, gaһ da başqa bir şeyə toxuna-toxuna, gizlin-gizlin gəzinirdi. Bu zalım Şərq tərəfdə onlarca qurbanları məһv edərək, cəsarətlə addımlayırdı. Ancaq burada, yosun basmış dar döngələrin labirintində ayaqları bir-birinə dolaşırdı.

      Cənab Pnevmoniyanı heç vəchlə mədəni qoca centlmen adlandırmaq olmazdı. Kaliforniya zefirindən qanı azalmış zərif bir qız çox çətin ki, iri qırmızı yumruqlu və tövşüyən qoca qanmazın rəqibi sayıla bilərdi. Lakin o, qızı əldən-ayaqdan salmışdı və Consi holland pəncərəsinin xırda hörgüsü arasından qonşu kərpic evin bütöv divarına baxa-baxa, rənglənmiş dəmir çarpayıda hərəkətsiz uzanmışdı.

      Bir dəfə səһər həkim fikirli-fikirli, qalın və çal qaşlarının bircə hərəkəti ilə Syunu dəhlizə çağırdı.

      – Onun bircə şansı var… deyək ki, onundan biri – deyib, istilikölçənin civəsini silkələdi. – O da əgər özü yaşamaq istəsə. O vaxt ki insanlar qəbirqazanın xeyrinə hərəkət edir, onda bizim əczaçılıq elmimiz öz əhəmiyyətini tamam itirir. Sizin bu kiçik xanımınız belə qərara gəlib ki, daһa sağalmaz. O nə fikirləşir?

      – O… o Neapol körfəzinin rəsmini rənglə çəkmək istəyirdi.

      – Rəng? Səfeһ işdir! Onun ürəyində elə bir şey varmı ki, düşünməyə dəysin, məsələn, kişi xeylağı.

      – Kişi xeylağı? – Syunun səsi dodaq qarmonunun səsi kimi kəskindi. – Doğrudanmı kişi xeylağı… yox, doktor, elə şey yoxdur.

      – Onda sadəcə olaraq zəifləyib. Mən bir elm nümayəndəsi kimi əlimdən gələni əsirgəməyəcəyəm. Lakin mənim xəstəm öz dəfn mərasimindəki karetaları saymağa başlayanda, mən dərmanların müayinə gücünün əlli faizini atıram. Əgər siz, onun bir dəfə bu il geyimlərin qollarının nə fasonda olacağını soruşmağına nail olsanız, mən sizə zamin oluram ki, onun onda bir əvəzinə, beşdə bir şansı olacaq.

      Doktor gedəndən sonra Syu emalatxanaya qaçdı və əlindəki kağız salfet islanıncayadək ağladı. Sonra o, qorxmadan, əlində rəsm taxtası, fıştırıqla reqtaym çala-çala Consinin otağına girdi.

      Consi adyalın altında zorla görünürdü, üzü pəncərəyə uzanmışdı. Syu Consinin yatdığını düşünüb fıştırığını kəsdi.

      O, taxtanı bir tərəfə söykəyib, tuşla jurnal hekayəsi üçün şəkil çəkməyə başladı. Gənc rəssamlar üçün incəsənətə yol, gənc müəlliflərin özləri üçün Ədəbiyyata yol açdıqları jurnal hekayələrinə verilmiş illüstrasiyalarla salınır.

      Şıq geyimli, gözündə monokl olan aydaxolu kovboyun şəklini çəkərkən, Syu pıçıltı eşitdi. O, tələsik çarpayıya yaxınlaşdı. Consinin gözləri geniş açılmışdı. O, pəncərəyə baxır və sayırdı, axırdan sayırdı, һəm də qırıq-qırıq:

      – On iki, on bir, – sonra: «On» və «doqquz», daһa sonra isə, demək olar ki, eyni vaxtda: – «Səkkiz» və «yeddi».

      Syu pəncərəyə baxdı. Orada nəyi saymaq olardı? Yalnız boş, urəksıxan həyat və iyirmi addımlıqdakı kərpic evin bütöv divarı görünürdü. Düyümlü gövdəsi lap kökünün dibindən çürüyən sarmaşıq kərpic divarı yarıyacan bürümüşdü. Payızın soyuq nəfəsi yarpaqları tökür, çılpaq budaqlar dağılmış kərpiclərə ilişib qalırdı.

      Syu soruşdu:

      – Orada nə var, əzizim?

      Consinin cavabı zorla eşidildi:

      – Altı… İndi onlar sürətlə tökülürlər. Üç gün əvvəl yüz dənə idilər. Saymaqdan başım hərləndi. Daһa saymaq asandır. Odur, biri yenə uçdu. İndi cəmisi beş dənə qalıb.

      – Beş dənə nədir, əzizim? Mənə də de.

      – Yarpaq. Sarmaşığın sonuncu yarpağı düşəndə öləcəyəm. Mən bunu artıq üç gündür bilirəm. Həkim sənə demədimi?

      Syu nifrətlə etiraz etdi:

      – Belə səfeһ sözü ilk dəfə eşidirəm! Sənin sağalmağına sarmaşıq yarpaqlarının nə dəxli var? Hələ özün də o sarmaşığı sevirdin, məlun qız? Səfeһ olma. Axı, hələ bu gün səһər həkim mənə dedi ki, sən tezliklə sağalacaqsan. Dayan görüm bir necə dedi?.. Hə, dedi ki, sənin birə qarşı on şansın var. Bu, Nyu-Yorkda tramvayda gedəndə, yaxud yeni tikilən evin yanından keçəndə sağ qalmağa olan şansdan az deyil. Çalış bir az bulyon iç və öz Syudinə imkan ver ki, şəklini çəkib qurtarsın, redaktora sata bilsin, xəstə Consi üçün şərab, özünə isə donuz ətindən kotlet alıb gətirsin.

      Consi diqqətlə pəncərəyə baxa-baxa cavab verdi:

      – Daha şərab almaq lazım deyil. Odur, bir yarpaq da uçdu. Yox, mən bulyon istəmirəm. Deməli, cəmisi dörd dənə qalır. Sonuncu yarpağın neçə düşəcəyini görmək istəyirəm. Onda mən də öləcəyəm. Syu onun başı üstə əyilərək:

      – Consi, əzizim, – dedi, – söz verirsənmi ki, mən şəkli çəkib qurtarınca gözlərini açmayacaq və pəncərəyə baxmayacaqsan? Mənə işıq lazımdır, yoxsa pərdəni salardım.

      Consi soyuq tərzdə soruşdu:

      – O biri otaqda çəkə bilmirsən?

      Syu dedi:

      – Mən sənin yanında oturmaq istəyirəm. Bir də, axı, mən istəmirəm ki, sən o axmaq yarpaqlara baxasan.

      Solğun və yıxılmış heykəl kimi hərəkətsiz Consi gözlərini yuma-yuma dilləndi:

      – Qurtaran kimi mənə de, sonuncu yarpağın necə düşəcəyini görmək istəyirəm. Gözləməkdən yoruldum. Düşünməkdən yoruldum. Məni saxlayan nə varsa, hamısından azad olmaq, o yazıq, yorğun yarpaqların biri kimi aşağı, lap aşağı uçmaq istəyirəm.

      Syu dedi:

      – Çalış yuxuya get, mən Bermanı çağırmalıyam, onun üzündən adamayovuşmaz qızılaxtaranın şəklini çəkmək istəyirəm. Mən lap çoxu bir dəqiqəlyə gedirəm. Bax ha, mən gələnəcən tərpənmə.

      Qoca Berman rəssam idi, aşağı mərtəbədə, onların studiyası altında yaşayırdı. Yaşı altmışı keçmişdi və saqqalı Moisey Mikelancelolunku kimi tamam qıvrım idi, iri başından cırtdan bədəninə tökülürdü. Berman incənətdə uğursuz adamdı. O elə həmişə hazırlaşırdı ki, bir şaһ əsər yaratsın, lakin onu hələ heç başlamırdı СКАЧАТЬ