Название: Hekayələr
Автор: Василий Шукшин
Издательство: Altun Kitab
Серия: Hekayə ustaları
isbn: 9789952242768
isbn:
– Qəribədi? Eybi yoxdur… Olan işdir.
– Axı sənin cəmi üç ayın qalmışdı!
– Səndən yaxşı bilirəm. Bir papiros ver.
Sahə müvəkkili ona papiros verdi, birini də öz damağına qoydu.
– Gedək.
– Gedək.
– Bəlkə, evdə deyəsən?.. Yoxsa axtaracaqlar…
– Bu gün lazım deyil, qoy şənlənsinlər. Sabah deyərsən.
– Üç ay dözməyib qaçmaq! – milis yenə heyrətləndi. – Məni bağışla, həyatım boyu çox gic görmüşəm, amma sənin kimisi rastıma çıxmamışdı. Sən niyə belə etmisən?
Stepan əllərini şalvarının ciblərinə qoyub addımlayırdı. Alatoranlıqda tanış daxmalara, darvazalara, çəpər dirəklərinə baxa-baxa gedirdi… Uşaqlıqdan ona tanış olan ağız qamaşdırıcı bahar soyuğunu içinə çəkir, arabir gülümsəyirdi.
– A?
– Nədi?
– Axı sən niyə belə elədin?
– Qaçmağımı deyirsən? Bircə dəfə gəlib buraları görmək üçün… Çox darıxmışdım… Yuxuma girirdi…
– Axı cəmi üç ayın qalmışdı! – sahə müvəkkili az qala qışqırdı. – İndi isə daha iki il belinə yapışdıracaqlar.
– Eybi yoxdur… Mən artıq bərkimişəm, indi yatmaq olar. Yoxsa yuxular məni bezdirmişdi – hər gecə kənd yuxuma girirdi. Bizim kəndin yazı çox gözəldir, deyilmi?
– Hə-ə… – sahə müvəkkili fikirli-fikirli dedi.
Onlar uzun müddət, kənd sovetinə çatana qədər susdular.
– Qaçmaq da ki sənə müyəssər oldu! Tək qaçmısan?
– Üç nəfər.
– Bəs onlar hanı?
– Bilmirəm, biz dərhal tək-tək ayrıldıq.
– Kəndə nə qədər vaxta çatdın?
– İki həftəyə.
– Tfu… Cəhənnəmə ki, indi get yat.
Sahə müvəkkili kənd sovetində protokol yazdı. Stepan fikirli halda qaranlıq pəncərəyə baxırdı. Artıq içkidən ayılmışdı.
– Silahın yoxdur? – sahə müvəkkili başını protokoldan qaldıraraq soruşdu.
– Həyatım boyu özümlə murdar şeylər gəzdirməmişəm.
– Yolda nə ilə qidalanırdın?
– O biri iki nəfər ehtiyat götürmüşdü…
– Onların neçə ili qalırdı?
– Çox…
– Onların qaçmağının, heç olmasa, mənası var idi. Bəs səni hansı şeytan yoldan çıxartdı?
– Yaxşı, zəhləmi tökmə! – Stepan əsəbiləşdi. – Öz işini gör, mən ki sənə mane olmuram.
Sahə müvəkkili başını bulayıb yenə kağıza tərəf əyildi:
– Düzünü deyim ki, mənə zəng vurulanda inanmadım ki, belə şey ola bilər, yer üzündə belə bir axmaq da tapılar. Sən demə, düz imiş…
Stepan pəncərəyə baxırdı, sakitcə fikrə dalmışdı.
– Yəqin, səninlə qaçan o iki nəfər də sənin bu hərəkətinə o ki var gülüb? – danışqan milis özünü saxlaya bilməyib yenə soruşdu.
Stepan onu eşitmirdi.
Milis onu maraqla, uzun-uzadı süzüb dedi:
– Amma üzünə baxan deməz ki, sən dəlisən, – və protokolu düzüb-qoşmağa davam etdi.
Bu zaman lal kənd sovetinə daxil oldu. Qapının kandarında durub həyəcan dolu gözləriylə gah milis işçisinə, gah da qardaşına baxdı…
– Me-mm?.. – deyə qardaşından nə baş verdiyini soruşdu.
Stepan özünü itirdi:
– Sən niyə burdasan?
– Me-mm?! – qız milisi göstərərək mızıldadı.
– Olmaya, bacındır? – milis soruşdu.
– Tutaq ki,…
Lal masaya yaxınlaşdı, sahə müvəkkilinin çiyninə toxunaraq qardaşını göstərib əliylə sualını başa saldı: “Sən onu nə üçün apardın?”
Sahə müvəkkili onu anladı.
– O, – Stepanı göstərib dedi, – həbsxanadan qaçıb! Qaçıb! Bax belə! – Sahə müvəkkili pəncərəni göstərib necə qaçdığını başa saldı. – Normal adamlar qapıdan çıxırlar, qapıdan… O isə pəncərəyə çıxıb və əkilib. İndi o… – Milis barmaqlarını bir-birinin üstünə qəfəs şəklində qoyub Stepanı lal qıza göstərdi. – İndi onu yenə bax bu gözləyir. İki! – O, iki barmağını aralayıb təntənə ilə silkələdi. – Daha iki il!
Lal başa düşdü. Artıq hər şeyi tam anladıqdan sonra onun ürkmüş mavi gözləri elə qeyri-insani əzabla alışıb-yandı, onlarda elə bir ağrılı ifadə öz əksini tapdı ki, milis dəhşətə gəldi. Qız qardaşına baxırdı. O da, öz növbəsində, həyəcandan ağarıb hərəkətsiz halda bacısına baxırdı.
– Bax indi ona de ki, o dəlidir, normal adamlar belə hərəkət etmirlər…
Lal boğaz səsiylə Stepanın üstünə atılıb onun boynundan asıldı…
– Apar onu buradan! – Stepan xırıltılı səslə milisdən xahiş etdi. – Apar!
– Mən necə aparım onu?…
– Apar, yaramaz! – Stepan kobud səslə bağırdı. – Apar, yoxsa sənin başını bu kətillə yaracağam!
Milis yerindən sıçradı, lalı qardaşından ayırdı… O, qardaşına doğru can atırdı. Movuldayırdı. Başını silkələyirdi.
– De ki, onu aldatmısan, СКАЧАТЬ