Надбярэзінцы. Фларыян Чарнышэвіч

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ спадніцы, – такія самыя насілі чарнігаўскія стальмахі, якія штогод прыходзілі ў смалярскую пушчу гнуць ясеневыя абады.

      Прайсці незаўважаным між імі па рэдкім лесе было немагчыма, таму Косцік трохі збочыў і зрабіў крук на вярсту ў бок поўначы – а там тыя самыя кажухі з фалдамі. Хлопец пайшоў далей на поўнач, упэўнены, што хутка лес будзе іншы.

      Праз добрую вярсту дарога сапраўды пайшла ўніз, сасоннік змяніўся ельнікам, а потым і поймай з альхоўнікам, парослай высокай густой папараццю. Пасярэдзіне цёк ручай, нешырокі – месцамі можна было пераскочыць, але чысты і ў любым месцы як найменш да калена. Паколькі Косцік не ішоў наўпрост на захад, то вырашыў, што ручай прывядзе яго да Бярэзіны, і рушыў па яго цячэнні, хаваючыся ў папараці.

      З абодвух бакоў поймы даносіліся адгалоскі работаў: спачатку рэха сякераў і грукат паваленых дрэў, потым стукат колаў і рытмічны звон доўгіх пілаў, крактанне бэлек, як падчас зводу вуглоў, удары кірак, людскі гоман, ляскат рыдлёвак, зноў стукат колаў і гук забіваных цвікоў. Апошні даносіўся і спераду.

      Косцік прайшоў яшчэ колькі стаяў і ўбачыў будаваную праз раку грэблю і масток праз ручай. Схаваўшыся ў папараці, пачакаў, пакуль работнікі не разыдуцца абедаць, потым падкраўся да самага мастка і пад ім перабег на іншы бок. Праз сотню крокаў па абодва бакі рачулкі ён убачыў загарадзі з завостраных калоў, але сама рачулка была вольная. За некалькі стаяў адсюль прасвечвала праз загарадзь поле.

      Сэрца ў Косціка застукала хутчэй: цяпер ён ведаў, што рабіць. Пабег у бор, збоку ад месца, дзе працавалі, знайшоў тонкую сухую елачку, ссек яе, адцяў пяць кавалкаў, на сажань кожны, перанёс іх да ручая, звязаў лыкам у плыт і пачаў чакаць вечара, чытаючы Ружанец на шчаслівае падарожжа.

      Калі добра сцямнела, ён сцягнуў плыт на ваду і паплыў, адпіхваючыся кіем. Плыў павольна, бо было цёмна, і плыт увесь час чапляў берагі. Косцік абапіраўся аб зямлю, каб не плюхала. Раз-пораз ён спыняўся і ўслухоўваўся ў глухую ноч. Спераду траскатаў рачны параход, часам чуліся людскія воклічы, а ззаду даносілася глухое, нібы з-пад зямлі, ваўчынае выццё.

      Па меры набліжэння да грэблі ён плыў усё павольней і так ціха, як мог. Убачыўшы нарэшце белы масток, Косцік лёг на плыт плазам і паплыў па цячэнні. Зачапіўшыся за бераг, ён лёгка адпіхваў плыт рукой, крыху яго паскараў, і вада несла яго, нібы шматок дзёрну.

      Да мастка заставалася не больш за дваццаць крокаў, калі з правага боку данесліся прыглушаныя галасы. Зусім блізка.

      «Мабыць, ахова», – з трывогай падумаў ён.

      Ён схапіўся за траву, падцягнуў плыт ушчыльную да берага, стаіў дыханне і прыслухаўся. Хвіліна цішыні – а потым зноў галасы і крокі. І раптам крык:

      – Стой! Ні уйдзёш! Паймаю! Стой, гавару!

      У Косціка аж душа зайшлася і кроў ударыла ў галаву. Ён маланкава ўскочыў на карачкі і сцяўся, гатовы да скачка.

      Адразу ж за крыкам па мастку ў левы бок нехта за кімсьці пагнаўся, і праз колькі секундаў выбухнуў вясёлы дзявочы смех.

      – Ну што? СКАЧАТЬ