Акаары дьахтар туһунан кыра сэһэн. Валентина Гаврильева

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ – ол уола тарбаҕынан муннун хаста олорор эбит. Даайа ол онтон соһуйан дуу, кэлэйэн дуу хараҕын муҥунан көрбүтүн субу баардыы өйдүүр. Соһуйбута эбитэ дуу, кэлэйбитэ эбитэ дуу – ол биллибэт, кини маҥнай түҥнэри хайыспыта, онтон эмиэ да эргиллибитэ, онтон эмиэ түҥнэри хайыһа охсубута. «Эрэйдээх… арааһа, платога суох буолуо», – дии санаат, кини тоҕо эрэ чэпчээбиттии өрө тыынан ылбыта уонна… уолга бэйэтин платогун ууммута. Ууммут илиитэ эмискэ аһый гына түспүтүгэр, кини эргиллибитэ – уол синньигэс эрэһиинэни тутан олороро.

      – Кэһэйдиҥ дуо?! – диэбитэ кини, күлэ-күлэ. – Тэрээпкэҕин киэр гын, пах-хыый… Тэтэрээккин эмиэ мин аттыбыттан киэр гын! Ылыаҥ суоҕа да – өссө кэһэтиэм, маннык… Кэһэй-кэһэй! Эһиэ, кэһэйдиҥ дуо?!

      Даайа соһуйан хаалан тугу да гыныан булбакка олордоҕуна, хата, звонок тырылыы түспүтэ. Бары турбуттара. Дөйбүт курдук, өссө да олорон хаалбыт Даайа кулгааҕын үрдүгэр уол хаһыыта иһиллибитэ:

      – Миигин эккирэтэн көр эрэ, хотуой, кэһэтиэм! Мин аны эйигин кытта сырсыбаппын. Акаары…

      Итинтэн ыла Даайаҕа сир даҕаны, күн даҕаны, мастар уонна дьиэлэр эргийбэт буолан хаалбыттара. Кини боруобалаан бэйэтэ соҕотоҕун сүүрэн көрөрө да – туох даҕаны эргийбэт этэ, ол иһин кини тохтоон хаалара.

      Ити бэһис кылааска этэ.

      Хайдаҕын да иһин, ол үчүгэй күннэр этилэр, оннук дуо, Даайа? Хайа, кыргыттар ити туох үлүгэр айдаардылар? Туох айдаанын тартахтарай? Бээ, баран көрүөххэ-истиэххэ.

      – Даайаа, кэл эрэ, кэл!

      – Туох үлүгэр буолла?

      Маайалаах Настаа киирсэллэр дуу, тугуй?

      – Чэ-чэ, айдаарымаҥ! Улахан эбит…

      – Истэн абыран, өссө «улахан эбит» диир эбээт! Кыһыыта – ол баар!

      – Матаһыйар Маайа, эн да холооҥҥун… элбэх үүтү ыыбын эрэ диэҥҥин, киһини таах ыт курдук үөҕүөҥ суоҕа! Үчүгэй ынахтар түбэһэннэр…

      – Айдаарымаҥ диэбит буола-буола! Мин эн курдук үүппэр уу кута иликпин. Эн кута сыстыҥ буолбат дуо? Ээ? Чэ, дабаай, билин! Мин көрөн хаһыытаабатаҕым буоллар кутуоҥ этэ. Оннук дуо?

      – Чэ-чэ, ээх, айдаарыма, улахан эбит… кыратык… биллиэ суоҕа этэ…

      – Истэн абыраныҥ, Даайа, Татыйаас, истэн абыраныҥ! Өссө «улахан эбит, кыра биллиэ суоҕа этэ». Эриҥ суоҕар күүлэйдиириҥ «улахан эбит…»

      – Ону баҕас Матаһыйар Маайаттан ыйыппатарбын абыраныам этэ! Күнүүлүүгүн дуо?

      – Аргыыйыҥ, чэ! Аһары бараары гынныгыт. Настааны аны кэтиэхпит. Бэйэм кэтиэм, ыстаарсайбын буолбат дуо, аны тутулуннаҕына сэбиэдиссэйгэ, управляющайга тиийэ бэйэм этиэм. Настаа, эн, эдэр киһи, иһит, өйдөө – мин сааһым тухары хара илиибинэн үлэлээн айахпын ииттибит киһибин, көнөтүнэн сылдьыахха наада. Туохха барытыгар чиэһинэй эрэ буоллаххына, дьон хараҕын сааппакка утары көрүөҥ. Ону өйдөө!

      – Кини өйдүө, сүүстэ өйдүө…

      – Маайа да тылгын кыатан.

      – Ыы-ыы… ыы… бырастыы СКАЧАТЬ