Таатта оҕото Дьаралыктыйа Былатыан. Группа авторов

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ төттөрү-таары хаамыталыыр. Онтон: «Ээй-чэ!» – диэт, ороҥҥо эбэтэр дьыбааҥҥа умса сөрөөн түһэрэр, хайаан да күллэрэн-үөрдэн тэйэр. Тоҕо итиннигин, мин кэлин билбитим. Үйэтин-сааһын тухары наар олорор үлэлээх, куруутун мунньахтаан, арааһы санаан-толкуйдаан тахсар киһи кыратык аралдьыйа түһүөн, этин-сиинин имитиэн син баҕарар буоллаҕа. «Ок-сиэ, сылайдым даҕаны, көхсүм саалынна даҕаны. Чэ, кыратык тустуохха эрэ», – диэччи оччоҕо. Ол кэнниттэн хамсаннаҕына-имсэннэҕинэ, арыый чэпчээн эрдэҕэ.

      Платон дьиэтигэр-уотугар хайдах эрэ расписаниелаах курдук туттара-хаптара, үлэлиир-хамсыыр, сынньанар кэмэ анал буолара. Сарсыарда чэйдээт, үлэтигэр барар. Күнүс дьиэтигэр эбиэттии кэлбэт, бутерброд оҥотторон, өйүө илдьэ барар. Аҕабыт киэһэ үлэтиттэн бүтэн кэлэрин бары кэтэһэрбит. Сылааска, саас-сайын кыргыттарын илдьэ таһырдьа кэтэһэбин. Кыһын таһыттан киирэр ааҥҥа тоһуйабыт. «Оо, паапа кэллэ!» – дэһии, өрө сахсыныы буолар. Үрдүгэр түһэн таҥаһын сыгынньахтыыбыт, биир-биир ыйаталыыбыт. Платон сонно оҕолорун сыллаан-уураан баран, бэйэтин хоһугар ааһар. Онно киирэн, чаас аҥаарын кэриҥэ оронугар сытар, сынньанар. Туох эмэ сонуннаах буоллаҕына, бу сытан онтун кэпсиир. Аа-дьуо табахтыыр. Онтон дьэ суунар-тараанар. Саха ыалын быһыытынан, киэһэ эт буһарабыт, остуол тула олорон бары эппитин сиибит, мииммитин иһэбит. Бу кэнниттэн Платон кыргыттарын кытта бадьыыстаһар: көтөҕөр, сүгэр, кинигэ ааҕар, остуоруйалыыр. Арыт муостаҕа сөһүргэстиир, ат буолар, кыргыттара паапаларын миинэн кэбиһэллэр. Чаас кэриҥэ саалабытын түөрэ сүргэйэллэр.

      Онтон хоноһо, ыалдьыт суох буоллаҕына, таһырдьа тахсан хаамсабыт. Арыт театрга барабыт. Хоноһо, ыалдьыт баар буоллаҕына, кинилэри кытта сэлэһэр, олоҥхолотор, остуоруйалатар.

      Платон киэһэ кыргыттарын бэйэтэ сыгынньахтаан, бэйэтэ сууйан-тараан утутар. Хайаан да бэйэтэ утутарын сөбүлүүр. Кыргыттарыгар: «Чэ, утуйуҥ дуу, оттон паапа үлэлиэ, паапа үлэлиирин мэһэйдээмэҥ. Сөп дуо?» – диир. Анарааҥҥылара ол курдук үөрэнэн хаалбыттар, аҕалара сытыарда да, им-дьим бараллар, сотору утуйан муннулара сурдурҕаабытынан барар.

      Мантан киэһэ дьиэ уу-чуумпу. Мин иһит хомуйабын, сээкэйи бэрийэбин, киһим сарсын кэтэр таҥаһын-сабын ыраастыыбын, өтүүктүүбүн, уруок ааҕабын. Оттон Платон үлэтэ-хамнаһа дьэ киирэр. Кини түүн үс чаас саҕана биирдэ утуйар. Онуоха диэри быһа суруйар-ааҕар. Ити курдук киэһэ аайы.

      Төһөлөөх дьулууруй уонна тулууруй бу! Айарга, бэйэтин норуотугар үйэлээҕи-туһалааҕы, кэрэни, үчүгэйи биэрэргэ төһөлөөх кыһамньы, баҕарыы баар буолан, бачча үлэлиирэ буолла?

      Биирдэ эмэтэ көрдөххө, кини айымньытын хас тылын, хас этиитин хат-хат чочуйар, көннөрөр, улам тупсаран иһэр идэлээҕэ. Арыт миигин ыҥыран ылара: «Тооруом, кэл эрэ манна. Иһит эрэ хайдаҕый?» Платон ол кэннэ айымньытыттан тугу эмэ ааҕан биэрэрэ. Үчүгэйдик ааҕар. Куолаһын эҥин араастаан уларыта-уларыта, артыыстардыы. «Хайа, хайдаҕый?» – диэн ыйытар. «Бэрт дии. Арай бу тылы атыннык эттэргин…» – «Эһээ? Ханныгы?!» Саҥа истибит СКАЧАТЬ