Bakı və bakılılar. Qılman İlkin

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ şahın öldürülməsi xəbəri Bakıya yetişdikdə, Dərgahqulu bəyin oğlu Mirzə Məhəmməd əhali içərisindəki hörmətindən istifadə edərək, fürsəti əldən vermir. O, iyirmi yaşlarında bilikli, gümrah bir gənc idi. Gəmiçiliyi çox sevərdi. Xəzərdə çox üzmüşdü. Hətta admiral kimi də şöhrət qazanmışdı. O öz yaxın adamlarının vasitəsilə Nadir şahın Bakıda olan vassalı Qələmini qovub, hakimiyyəti ələ aldı. Özünü Bakının xanı elan etdi.

      Çox keçmir ki, belə xanlıqlar Azərbaycanın başqa şəhərlərində də yaradılır. Şirvan, Şəki, Qarabağ, Lənkəran, Quba, Ərdəbil və sair xanlıqlar əyalətlərdə hakimiyyəti öz əllərinə aldılar.

      Mirzə Məhəmməd əyalətin bərbad hala salınmış iqtisadiyyatını qaydaya salıb, inkişaf etdirmək üçün birinci növbədə Xəzərdə gəmiçiliyin daha da inkişaf etdirilməsi qayğısına qaldı. O illərdə Xəzər dənizində üzən əsasən rus gəmiləri idi. Rus tacirləri bu gəmilərlə sərbəst üzərək, Şirvan, Gilan və Xəzər sahillərində olan başqa şəhərlərlə qızğın alver aparırdılar. Hind və erməni tacirləri də Həştərxanda bu gəmilərə minərək, istədikləri istiqamətdə hərəkət edirdilər. Xəzərdə özünün ticarət gəmilərinə malik olmaq Mirzə Məhəmmədin çoxdankı arzusu idi. Bu məqsədlə Bakı limanında gəmi inşasına başlanmışdı. O bununla da kifayətlənmirdi. İri ticarət və müdafiə gəmiləri yaratmaq məqsədilə Avropanın gəmiçilik ölkələrinə səfərə çıxmaq fikrində idi. Bir gün Mirzə Məhəmməd oğlu Məlik Məhəmmədi yanına çağırıb, dedi:

      – Qulaq as, Məlik Məhəmməd, gör nə deyirəm. Biz dənizin sahilində oturmuşuq, ancaq öz gəmilərimiz yoxdur. Balıqçı gəmiləri ilə iş aşmaz. Bizə elə gəmi lazımdır ki, üstümüzə düşmən gələndə onun qabağına çıxa bilək.

      Atasının sözlərindən heç bir şey başa düşməyən Məlik Məhəmməd gözlərini döyə-döyə ona baxırdı.

      Bunun üçün mən Avropaya getməliyəm, – deyib Mirzə Məhəmməd dərindən nəfəs aldı. – Yaxşı gəmiləri ancaq oralarda düzəldirlər.

      Bəs burada kim qalacaq? – Məlik Məhəmməd təəccüblə soruşdu.

      Necə yəni kim qalacaq? Sən! Məlik Məhəmməd atasının bəzi işlərinə qarışıb, kömək etsə də, atası tərəfindən ona olan belə etibarı heç gözləməzdi.

      İran tərəfdən hələ bir xeyli müddət rahat ola bilərik. Nadirin ölümündən sonra ölkə uzun müddət özünə gələ bilməyəcək. Başları hakimiyyət uğrunda didişməyə qarışacaq. Şirvan xanlığı ilə də əlaqəmiz pis deyil. Nigarançılığım ancaq Quba xanlığı sarıdandır.

      Bu sözlərdən sonra Mirzə Məhəmməd azca fikrə getdi. Sonra yenə sözünə davam etdi:

      Конец ознакомительного фрагмента.

      Текст предоставлен ООО «ЛитРес».

      Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.

      Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.

iVBORw0KGgoAAAANSUhEUgAABdwAAAhRCAYAAAGMyxo0AACAAElEQVR42nT9ebCva3bXh32e8X3f37D3PvtMd+xJEuoWrSAhgRCx4zI2KoFxTMUiVS7bCU5iEwYzmJgoDBrAYnIpxhRjYicVKFKJDXGCVRKzMbINEYqQaHWrpe5Wd99z7z3jHn/DOzxT/ljP++7TrmSXWrfv6bP3/v1+73rWs9Z3fb/fpZ78zb9cjLNMwwQUDkNPYx1N0+BaRwqRMCWM0WhrUEpRSoECOQEUhnHCWU/TeUoBrR0lZwC0VaAUKUwY64hhQimNNoY4TVjvmfoBhcI2Xr7HaOzKggLtDXEfCP1InCLGGoxzKCU/V1uFdpocCmmKaKtJIRGHCaUVxhlyypRcMM6hrYFSKKXI350COWWUVihllt9vOotSkEMh9APaOrTVTPseQH6W0aAUAJQCgDIad+IYr0aG3VHeg1K4roGSyUk+F9s0UArjoce1HiiUXCgUpiFgjMZ3rfzoHIlTwjj5/EERY6BojTGakBI5yXvqvCOXQggJpcA5Q0mF/f7Aer3CWkMcI4WCsQrQlFzICVJKGKMwTpFTQhsIY2QK8ll651Eocs71OVhKzsSQsN5KbEhQoJTGn3RorUkxUlKhxEScAinAFCPeecga21iMM4zHI1A/T3nn8vNTRCuNsQrrbP24M9pYjLfkGCWmWkvYj5ScMM7i1i1ocBuPbVpQGouSBzx/4Mj/EWMkHTJKKbRWpJRQWqGdJYdETgrrjASOMvW5K4yzhOOEroFZSoRS0MaScybHjFIFpRQxJJQKpJTRSoFWlBQpRRGOEbeyKK1RVsshq4GmlDwQpTXKuxp0uQaDfOWS0VmjtEGjKTqBVqAgp0xOEXDy+o1GG0sphZITyhjylOQhQf3zTEksQWnIlKLk8SiFMnIAKYXpZsK2hk6t5ftyAaUouWDbhlKDvgC5FHnISgHyO3V9H2EY6e6tiT1oU5ZzJe+/yEPXCr9qKJMEWhwjtvFInlFobUgp0DYtxjp5hlaew3zwUggYa9AxoK2qwaRB1UOs5fXEObCUIudCHgNKIXGQEynVZ2QlccTjJEnJafks58+hZHIuKBSpfj7KyOejNGhtUEbirpSCmuTQLF9Kyc/ThZIySmmUM8vr1MZSMpiNJR/Ta4eoYPt+QGuFVpqsM62XUxxTJKWMMQarJbCTyiidSTGjtakPoLA525JjICc5WSkkYoh4BTkGKGAah20kWLXVKKMpJZOmhDXyYtM4EWNCIQ9AKYkKVR+eaxps5wiHSQK+ZMpkUE7ffWgFwjAxhYnWt9hW3nwcMiVFcpasRoE4TVDAtQ2mtaQhSoBniJPcKBR5gCkFQs7y794AugZerh+0lgyeM2kKhF4CJcf5eyzaWJp7LWkIhH2g5IRvndwCxhCmQJgizcqTQuJ2v8d1jRyyXNDWorVGGYXXLbkkUIrQjxgt2T/XoDHKoLzBGAm2btWQQyaFIElHS+CFYSCMEWs9CjgejpSSsNpgnZHbLhu5pXOsJ05TciKXglGaUpAsTsEYCzGRcyEde7TWuMahVP185kOhtRz2UqBkUkhYbwBFyUgMlUIpCaONvO/Xkn/OBV0KKSa0USiMfEZGoa2V56I06FSTTZb3tepacspybSnFarsmx8Q0TBhVmGKgH0c2bYf1FmM1SjnSJIFvG4ttLSkoppsjJQ+4ds668grdqkE7g/YapS3TYSSOAdc6cpGA0Gi006w2a3IsxHEkx8S4C9jGo5TCeEMOiTQFlJFr0zQG3RhyLpQgP8t3DcZJUI+7/u5DipmY5IDZxhOGEa01OWd8Jz87HAOln7De0qw6lFIop8khS5lWy5I4TthGgtiuLMpowj6QU8Q4h3GGFAKpJFzjJaCHkWlnUCDXsDYYq9HOEIcg5VcNbus9m25FSUluKatrGZkpIaGcJUV5mK7zlJgZ9iNd18oBKZkyFnIuxDFiuhVpmkghyXtOEgC+ayBDzhntDDY7UqqHYQpYZ4k5YY3FWy9/zxhySvjGklNhGAe6tqUUyClRlMF5g8OCUoz9gLUSOwDWW3SUZKmdI+fMtO+xTqPNXVRrrVDKEqaAbz1KzbdcxjUepV8rfkIiTxnTupp0I9PNCBSaexI/eYxYpRUKhXMeY5U8YK2xzkotHS16HOUbYlouB11ffMmFaT/Uuv6uPAjDhPFW6sOYidOE7i1+6zHe1Qudr7kyKZBDve5ToRgJLrkNCiUVTGuWaw00026i3BQ5WwXpM7TGOk8MEzlmrLfyIChYI8FTSlqCSGtds58Eg/Z6uVVyKTBGcr1StZF60zgJ2kwkHAq2s9IbxILuNCkEAJpVJ6+9lPp9mjRmlNbLZ5BDAgraOmwp9RY0khBSRuWy3MpKK5SWB1rq7Vey/KimlRs0hAnrHcpq8hCwzpDHhGtbXAspTMQxklKS17nEWMEYjVKGlAopJ3TOeOex1gCFaZgoMaCNIdW+L8RAPmbappHDkBNhkupAW83N8chJ12Fsg/EWhSFO8vkoCsYb6fXI5FAAjam3C0pLYCt5s8pKGVliQWu73BoFKcNKLOhTQ7qJULL0bCi5eRqw8xWjjUJpafC0VhSrUUpjncJn+SDm06e0RmtLzokcEtqq2ohqtHOQXzuhjaOUJIFsI+ClIc2l/i79WpmA1Nb1LJRcILPUvKoespQS1kopIE2SfEBzXSrNo0InA3b+WRLYxskHIOWXk/9BKVIfX2u4DJDlEOey9AcSpBmlpYGd/77tHNpr0pBQRskBjaVeqQpSIadICgl1iPWz1ncAAJBzQiuLUlLqUcqSLLTVtT/JwAwcZElK9YaSZ2jIMaGVQikwrUVlRUmZkhJ65VAK0lSkdqZIxtZzqlRY78ipnqKipazREsTaWJz1HIaeVhtu+56ioDFS10sWN4CVR1gycYyMKXIcBnIpNN7jGrOACXLaVO0lRpQuKGXQpqC0qWCCq6Wx1P2lFFIIEm/WoJETX0ohh0ieJKEordCtkZIpJ4yx2JSSBHYNuDAGnJc63Fip1+SqsXPHhDa1Bg9S1hincCu/NG3SvErdb7wljhPGV4RBK9IQJeMbIx9wTpJVQlgenkItmd80hjAUckiYxtFu1/h7npILw6sjlIQyDl0bw5IyOcrrkF5DobTUrXPzLIGtQAlqk2NtqoBSUq0pQVsHRaOcwrSGaTfWrOigliR27cBo9JDQyVBSxnUtcQxMhx7XNmhjOewPaKvRpqmNcAGKHKQimT7nJL3DfODnf85ZOCeUsShlMK1DaYjHRE4ZqzUly/vMKaNixmws4WqsTWSgpMg0xq8JdG2lzgepf0uOGGdwjV0S3HQc0CZJzVwP/7aiSLlkqeNTkmduNcZaStHYRnGvW+GsE/AjJqyXki2OEyUVqRy09EpKK8i1gc9JDn1OpBDrQU+kXIiT/LvFo730e3GIUm72QW7q1mAbR6m9R9IZq7Vkbmkq5JTM3UGKGWPrlanntFvkOq2ogKpvwsRa32Ypi0qSv2d8I2VF4yk5EQ9xgSyV1sRpEoTAaNIkv7OQsVaynbKgG1Ohs0ga5CHFQ0Q7jfEOu7K4TUsaJ/KYSKPU6ykGgSOtWRq+UpskXcskafSk9pdyQdW4kgbUWgU1MEzncBliH8i1ZEmhEA8T2pt6ExWU0ehGw6QE9SoF4yytb9Fa3otSihTD0sCVVMBSD2isiMVrXVr9OWhIMaC0kWfg5bNbLgAqqlRAh1oilFx7mEAOcoNrbV97DgZtcs3qZflc5PkEIEkPEidCTFgjsdKtOlCKw25PiAFn5JnFkElxwjUOv2lZZ3n/JeUKBJQKE1tSls9ZZUFTSqkBr+sNidxyxkp5U9KM+km/k0KFlZUgcMZqiIWsEhzlpjfGgIEilYGFWo6UInWXseYOolMabTIxRIzV5CSdccwFW5GBkGodlaVeBgjTJNfuZIgxYZx83wzBaWvRVhP2ccGzlVECBxYWCEvpu85kznjUBxKPUbL5lEhjII8JDKjGoEqhTIUQIkpX/Lb+/LnWzzGCNhVCr/CgrgdfCeKTc4FYr14F9qRBWcV005NCIudAjtKoSjaSQxIPAa0UzbarpVZh/XhLOEjJlrNkZV2zmrIKbaRO1nVOAZCJ9ea8C/wUEtpBTgoTBPvXzlDGBKpUdE3KqTiE5dYFBADQgpdPg/RmM5wrMGy5+2eJ9MOA1Zp21cntYaR/ylnKlZQju2Fg27Y0qwZjpFSJIZJzYbztGfsRl6Q0QyEJk4z1BqVB5SJlU4rkKGCEPHYpN3PKNftrctGoXHBeGu84JWIascbSrFvMykuyHWOdN4A6NVgtfaMtRcqQXAt81xpp6LQWiE5SwFLy5DCRcqLx7QK7Na0MjNIkQamdwTkHSk6i81Z+mffLsCeMAa07mk6a2DRODP2AMRbfevlwlUIbRTxEXNsI7BiL СКАЧАТЬ