Название: Devid Koperfild
Автор: Чарльз Диккенс
Издательство: Altun Kitab
Серия: Dünya ədəbiyyatından seçmələr
isbn: 9789952242010
isbn:
– Klara, əzizim, yadda saxla! Hər zaman özünü möhkəm tut, – deyə mister Merdston səsləndi. – Salam, Devi, necəsən?
Mən əlimi ona uzatdım. Bir anlıq tərəddüddən sonra anama yaxınlaşdım və onu öpdüm. O da məni öpdü. Nəvazişlə çiynimi sığalladı. Sonra əyləşib əl tikişinə davam etdi. Mən nə ona, nə də mister Merdstona baxa bilirdim. Hiss edirdim ki, getməliyəm.
Yuxarı çıxanda gördüm ki, əvvəlki otağım yoxdur. Mənə dəhlizin o başında otaq ayrılmışdı. Mən aşağı endim. Evdə yeri dəyişməyən heç nə qalmamışdı. Arxa həyətə keçdim. Əvvəl boş olan it damında qara rəngli yekə bir it vardı. Məni görən kimi bərkdən hürdü və üstümə sarı cumdu.
IV fəsil
Mən gözdən düşürəm
Birnəfəsə pilləkənlə yuxarı dırmaşanda it hələ də həyətdən arxamca hürürdü. Yeni otağımda qollarımı çarpazlayıb çarpayımda oturdum. Adyalı başıma çəkib ağladım və yuxuya getdim.
Məni anamın və Peqottinin səsi oyatdı:
– Devi, nə olub? – anamın səsi idi.
Mən üzüüstə çevrildim ki, ağladığımı görməsinlər.
– Devi! Devi, mənim balam! – anamın bu nidası məni daha da kövrəltdi. Məni yataqdan qaldırmaq istəyən anamın əlini itələdim. Bu vaxt mənə başqa bir əl toxundu. Bu, mister Merdstonun əli idi. O dedi:
– Bu nədir? Klara, sən unutdunmu?.. Sərt olmaq lazımdır, əzizim!..
– Bağışla, Eduard. Mənə çox ağırdır…
– Gedin aşağı, biz Devidlə birlikdə enərik.
Onlar gedəndə mister Merdston qapını örtdü, stulda oturdu və dedi:
– Devid, mən inadkar at və ya itlə üzləşəndə, səncə, nə edirəm?
– Bilmirəm.
– Mən onu döyürəm. Qarşımda tir-tir əsir.
Hiss etdim ki, nəfəsim tutulur. Dinib bir söz deyə bilmədim.
– Sən öz yaşına görə çox dərrakəlisən. Görürəm ki, məni çox yaxşı anladın.
Biz aşağı düşəndə mister Merdston dedi:
– Klara, əzizim. İndi ümidvaram ki, hər şey qaydasında olacaq.
Üçlükdə nahar edirdik. Anamla söhbətlərindən belə anlayıram ki, atalığımın böyük bacısı bizə köçür.
…Nahardan sonra miss Merdston gəlib çıxdı. Çox qaşqabaqlı bir ledi idi. Özüylə iri, mis dəstəkli iki sandıq gətirmişdi. Faytonçunun pulunu verəndə metal qapaqlı pulqabını çıxardı. Pulqabının ağzı həbsxana qapısı kimi şıqqıltı ilə açıldı və örtüldü. Mənə baxıb soruşdu:
– Sənin oğlundur, gəlin?
Anam başını tərpətdi:
– Ümumiyyətlə, mən oğlan uşaqlarını sevmirəm, – deyə miss Merdston bildirdi.
Mənə aydın oldu ki, həmişəlik gəlib. Səhəri gün miss Merdston evdə öz bildiyi kimi qayda yaratmağa başladı. Sanki buranın əsl sahibəsi anam deyil, o idi. Evdə hamı yatanda o ayaq üstə olurdu. Peqotti deyirdi ki, yəqin, miss Merdston yatanda da bir gözünü açıq qoyur.
O biri gün səhər anama dedi:
– Bilirsiniz, əziz Klara, mən gəlmişəm səni qayğılardan azad edim. Açarları mənə versəniz, evdə hər şeylə özüm məşğul olaram.
…O gündən açarları özünün həbsxana-çantasında saxlamağa başladı. Anam evdə hakimiyyətini itirməsi ilə elə də tez barışmadı. Bir dəfə miss Merdston ev təsərrüfatı barədə qardaşı ilə məsləhətləşəndə anam birdən ağladı:
– Çox ağırdır ki, mənim evimdə…
– Mənim evimdə? – Merdston onun sözünü kəsdi. – Klara!
– Mən demək istəyirdim: bizim evdə… mən ev təsərrüfatı barədə bir söz deyə bilmirəm…
– Eduard, buna son qoyun! – miss Merdston səsini ucaltdı. – Günü sabah çıxıb gedirəm.
– Ceyn Merdston! Sakit olun! Siz ki xasiyyətimi yaxşı bilirsiniz!
Anam dedi:
– Mən heç kəsin getməsini istəmirəm. Mən şüursuz deyiləm. Mən istəyirəm ki, mənimlə arabir məsləhətləşsinlər…
– Eduard, buna son qoyun! – miss Merdston səsini ucaltdı. – Günü sabah çıxıb gedirəm.
– Ceyn Merdston! – mister Merdstonun səsi gurladı. – Susacaqsanmı?
Sonra anama sarı döndü:
– Klara, sən məni heyrətə salırsan. Miss Merdston xeyirxahlıq edib mənə kömək etmək istəyir. Sən isə…
Mister Merdston bacısını haqlı çıxardı. Anamda mübahisəni davam etdirməyə hal qalmamışdı.
Mən anamın bu halını görüb əzab çəkirdim. Onlar sərt və kinli adamlar idilər.
Mən ev dərsi alırdım. Məni anam öyrədirdi. Zehinli uşaq idim və həvəslə oxuyurdum. İndiki dərslər isə ağır idi, uzun çəkirdi, bəzilərini anlamırdım. Bu dərslər məni qorxuya salırdı.
…Səhər yeməyindən sonra kitablarım da qoltuğumda kiçik qonaq otağına daxil oluram. Kitablarımdan birini anama uzadır və dərsi danışmağa başlayıram. Öz kreslolarında rahat əyləşən Merdstonların burada olmasından özümü itirir, öyrəndiklərimsə harasa uçub gedirdi. Dilim dolaşır. Üzümə qızartı çökür. Anam alçaqdan deyir:
– Devi, Devi!..
– Klara, uşaqla sərt ol! – mister Merdston müdaxilə edir.
– Dərsini bilmir, – miss Merdston zəhmlə dillənir.
Mister Merdston deyir:
– Klara, kitabı ona ver, qoy əzbərləyib öyrənsin.
Qavraya bilmədiyim dərslər get-gedə çoxalır. Onlar çoxaldıqca mən daha da kütləşirəm. Mən dolaşanda mister Merdston yerindən СКАЧАТЬ