Название: S.O.S. dla stawów
Автор: Anna Piekarczyk
Издательство: OSDW Azymut
Жанр: Учебная литература
Серия: Zdrowe Zdrowie
isbn: 978-83-8043-615-2
isbn:
Młodzieńcze Idiopatyczne Zapalenie Stawów (MIZS)
MIZS jest chorobą układową tkanki łącznej dzieci i nastolatków (pojawia się przed 16 rokiem życia), uszkadzającą chrząstkę stawową, nasady kostne. Jej istotą jest przewlekły proces zapalny o podłożu autoimmunologicznym. Oznacza to, jak już wcześniej wspomniałyśmy, iż w wyniku nieznanego defektu układ immunologiczny atakuje tkanki własnego organizmu. Przebieg choroby jest różnorodny. Dziecko może skarżyć się na bóle nóg po dłuższym spacerze, bardzo szybko się męczy podczas wykonywania prostych czynności, mogą pojawiać się stany podgorączkowe nieznanego pochodzenia oraz powiększenie węzłów chłonnych. Nasilenie objawów ma miejsce w godzinach porannych (tzw. sztywność poranna). Może pojawić się osłabienie, zmniejszenie masy ciała, brak łaknienia. Może pojawić się także wysypka koloru łososiowego (różowatego) zlokalizowana głównie na tułowiu lub kończynach.
Charakterystyczne dla MIZS jest w większości zajęcie niesymetryczne dużych stawów, (np. kolano) i rzadko obecność czynnika reumatoidalnego w klasie IgM (RF). Dziewczynki chorują na MIZS częściej niż chłopcy. Aby zdiagnozować MIZS, choroba musi występować nieprzerwanie co najmniej 6 tygodni.
Powikłania długotrwałego procesu zapalnego:
• zapalenie błony naczyniowej oka,
• zahamowanie wzrostu,
• wydłużenie kończyny z powodu przyspieszenia wzrostu kości przez proces zapalny,
• zmiany w sposobie poruszania się dziecka np. utykanie,
• ciężkie infekcje,
• zaburzenia dojrzewania płciowego,
• depresja, lęk, izolacja społeczna.
Choroba atakuje nie tylko stawy, może zaatakować również narządy wewnętrzne: wątrobę, śledzionę, nerki, a przede wszystkim serce. Dlatego regularne badania i monitorowanie stanu zdrowia dziecka jest tutaj szczególnie ważne.
Jeśli w twojej rodzinie pojawił się problem z MIZS, to musicie pamiętać o następujących kwestiach:
Aktywność fizyczna
Prawidłowa i regularna rehabilitacja uzupełnia i poprawia efekty kuracji farmakologicznej. Należy jednak unikać ryzykownych sportów kontaktowych, obciążających nadmiernie układ ruchu. Bezpiecznymi, nieobciążającymi stawów sportami są jazda na rowerze czy pływanie. Są to dobre ćwiczenia, które uruchamiają duże grupy mięśni do pracy.
Jak najwięcej całą rodziną korzystajcie z ruchu na świeżym powietrzu.
Dieta
• Powinna być oparta na warzywach, owocach, białku roślinnym i zwierzęcym, rybach. Dobrym przykładem jest dieta śródziemnomorska (bogata w ryby, oliwę, owoce i warzywa), która może istotnie hamować aktywność choroby.
• Zawarty w żywności pochodzenia zwierzęcego kwas arachidonowy może zaostrzyć, czy ponowić stany zapalne. Dlatego zaleca się spożywanie chudego mięsa 2-3 razy w tygodniu oraz zachęcanie dziecka do spożywania potraw bezmięsnych. Nie podawaj dziecku oleju kukurydzianego i słonecznikowego, margaryn roślinnych, które mogą nasilać stany zapalne.
• Warto pomyśleć nad suplementacją tranem, zwłaszcza jeśli spożycie ryb jest małe.
• Unikajcie sklepowych słodyczy i produktów typu fast-food.
• Najlepiej, aby dziecko jadło częściej, ale w mniejszych porcjach.
• Wprowadź kwas gamma-linolenowy, czyli związek występujący m.in. w oleju z wiesiołka, który również wykazuje działanie przeciwzapalne.
• Unikajcie pokarmów bogatych w fosforany jak wędliny, kiełbasy, serki topione, produkty gotowe, słodkie napoje typu cola, ponieważ negatywnie wpływają one na bilans wapnia w organizmie.
• Aby dbać o właściwy rozwój kośćca, należy pamiętać o odpowiedniej podaży wapnia i witaminy D w diecie.
• Spożywać należy więcej produktów bogatych w błonnik pokarmowy, który zmniejsza stężenie CRP. Przykładowo, jasne pieczywo powinno się zastąpić pieczywem pełnoziarnistym.
Nie ulegajcie modom dietetycznym. Diety bez laktozy i bez glutenu u zdecydowanej większości osób nie mają żadnego uzasadnienia, a co więcej mogą doprowadzić do niedoborów odżywczych i pogorszenia stanu zdrowia. Zmiany w diecie zawsze warto konsultować z lekarzem i dietetykiem klinicznym.
Oczy
Z uwagi na bezobjawowy i podstępny przebieg zapalenia błony naczyniowej oka oraz poważne powikłania oczne u dzieci z MIZS wskazana jest systematyczna kontrola okulistyczna.
Kąpiele lecznicze
Można zastosować kąpiele siarczkowo-siarkowodorowe i kąpiele solankowe, które usprawniają mikrokrążenie i regenerację tkanki łącznej. Należy jednak pamiętać, że ciepło nie jest wskazane w okresach zaostrzeń; wtedy preferowane jest zimno. Ciepłe kąpiele stosujemy więc jedynie w okresie remisji objawów.
Psychika
Stwórz dziecku warunki do dobrego snu, odpoczynku, relaksu. W miarę możliwości wyeliminuj czynniki stresogenne, aby nie zaburzać pracy układu odpornościowego oraz nie wywoływać zaostrzenia MIZS.
Stwórzcie bezpieczną przestrzeń do radzenia sobie z chorobą. Jako rodzice/krewni/bliscy dziecka chorującego na MIZS okazujcie wsparcie, zrozumienie, bądźcie otwarci na dyskusję, zapewniajcie o swojej obecności, aby łatwiej pokonać obawy związane z chorobą i leczeniem oraz zmniejszać poziom stresu z nią związany. Im więcej wiemy o chorobie, tym lepiej sobie z nią radzimy.
Łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS)
Łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS) jest przewlekłą chorobą zapalną, odznaczająca się występowaniem zapalenia stawów obwodowych, kręgosłupa lub przyczepów ścięgnistych u osoby z łuszczycą skóry lub paznokci. Czynnikami predysponującymi do rozwoju ŁZS są czynniki genetyczne, środowiskowe, czy infekcje bakteryjne i wirusowe. U chorych na łuszczycę choroba może także rozwinąć się po urazie fizycznym.
Choroba СКАЧАТЬ