Օգուտ Բժշկութեան. Ամիրդովլաթ Ամասիացի

Чтение книги онлайн.

      ՀԱՐՑ։ Զի՞նչ է որ տղայն զմերձն աղէկ տեսնու եւ ծերն զհեռին։

      ՊԱՏԱՍԽԱՆԻ։ Երկու լուսոյ երակն որ ասացաք ի յըղեղէն գայ ի յաչքն դատարկ եւ անարիւն. այս Բ երակս թէ տաք է եւ չոր՝ նա մարդն ի մօտն աղէկ տեսնու եւ ի հեռուն վատ, որպէս տղայն։ Եւ թէ այս երակս գէճ է եւ հով՝ ի հեռուն աղէկ տեսնու եւ ի մօտն վատ, որպէս ծերն։ Եւ թէ այս Բ երակս կալուի՝ մարդն կուրանայ։

      Կերպ յօրինվածոց ականջացն թէ որպէս է

      Գիտացի՛ր, որ ձեւն ակնջացն այսպէս որ արարիչն Աստուած այնոր համար է ստեղծել, որ լսէ զամէն ձայն եւ հասկանայ շուտով։ Եւ ինքն որպէս նաւի ելքան է, եւ ծակն ականջացն ոլոր-ոլոր է, զէտ քեղիկոն. եւ Աստուած իր ողորմութենէն այնոր համար զայն հանց է արեր, որ վատ հողմն եւ կամ հող ի յինքն չի մտնու։ Եւ ականջացն ջուրն այնոր համար է լեղի, որ իսկի անասուն եւ սողուն ի յինքն չի մտէ. եւ այն լեղի ջուրն սպանող է եւ ի մէկ ժամն կու սպանէ։

      Կերպ ստեղծման քթին թէ որպէս է

      Գիտացի՛ր, որ քիթն երեսին շնորհքն է. եւ առանց քթին երեսն շնորհք չունի. եւ քթին մէջն Բ բաժին է։ Եւ գիտացի՛ր, որ այն ոսկորն զէտ քամոց է, որ յառաջն յիշեցի զինքն, եւ ի յինքն Գ ծակ կայ. եւ յառաջին այն է, որ շնչին ճանապարհն է, եւ Բ այն է, որ զաղէկ եւ զվատ հոտն կարէ իմանալ, եւ Գ այն է, որ ծակովն կու իմանայ, եւ այն է որ զաւելվածն ի յըղեղէն որ կու իջնու՝ եւ ի յայն ծակէն ի դուրս կու ելնէ եւ ըղեղն կու յստկի։

      Կերպ շրթնացն լեզվին թէ որպէս է

      Գիտացի՛ր, որ շրթունքն դուռն է բերնին, եւ ակռան ընկերող է լեզվին. եւ ի զրուցելուն ժամն այն մարդն որ պռկունք չունենայ՝ նա զխօսքն աղէկ չի կարել զրուցել, թէ զրուցէ՝ նա մարդ աղէկ չի կարէ հասկնալ։ Եւ արարիչն Աստուած զինքն ի քնքուշ ի կակուղ մսէ է ստեղծեր այնոր համար, որ մարդն զխօսքն կարենայ խօսիլ, եւ գիճութիւն յօրինեց ի յինքն, որ ի ժիր գէճ կենայ։

      Եւ այլ իմացի՛ր, որ լեզուն այլ ի կակուղ եւ ի քնքուշ մսէ է այնոր համար, որ կարենայ շարժիլ եւ խօսիլ։ Եւ լեզուն ակռային ընկեր է, եւ յորժամ կերակուր ուտէ՝ զկերակուրն ի ներքեւ ակռային բերէ. եւ թէ լեզուն չի լինար՝ նա կերակուրն չէր ի շարժիլ ի բերանն։ Եւ լեզվին ներքեւն երկնի կայ որպէս շիրիանի. եւ ի ժիր այս երկնին ծարերն գիճութիւն պալղամին ի բերանն կու ժողվէր. եւ այս երկնուն ծարերուն բժշկապետքն սաքի պաթուլ լուապ ասեն. եւ ստեղծման պատճառն այս Բ երկին այն է, որ Բ պատճառ կայ. եւ Ա այն է, որ ի ժիր լեզուն գէճ կենայ, եւ թէ չոր լինի լեզուն՝ դժարութեամբ խօսի. եւ Բ այն է, որ մարդն զչոր կերակուրն եւ զչոր հացն եւ զոր ինչ որ ծամէ չոր՝ նա այնէ եւ հեշտութեամբ կլնու. եւ թէ չոր լինի՝ նա դժարութեամբ կլնու։ Եւ փառք Աստուծոյ եւ անմահին. ամէն։

      Վասն ստեղծման ձեռացն թէ որպէս է

      Գիտացի՛ր, որ արարիչն Աստուած քանի ցեղ է օգտութիւն եւ զօրութիւն ի ձեռքն եդիր, եւ ազգի ազգի արուեստնի եւ աղէկ բաներ եւ սպրկիկ եւ գրագիրութիւն եւ ծաղկագործութիւն, եւ ամէն իրք որ փչվի եւ աղէկ ձայն ածէ, եւ գուսնութիւն եւ զինչ որ սոցին նման է։ Եւ Ե զգայութեան Ա այն է որ ի ձեռքն, զծանրութիւն եւ զթեթեւութիւն, զմանր եւ զխոշորն ձեռօքն կու իմանայ։ Եւ մարդուն ձեռքն որպէս զձագուն թեւն է եւ սարված է յինքն. եւ վաստակի, եւ զչարն որ ի յանձն գայ՝ նա ձեռօքն խափանէ, թէ բիր լինի եւ թէ զարկ. եւ ճշմարիտ ասպարն անձինն ձեռքն է. եւ ձեռացն զօրութիւն СКАЧАТЬ