Тожмаҳал. Узбектош Киличбек

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ style="font-size:15px;">      Ксанф. Музалар ҳаққи қасамки, сабзавотларинг ўзингга буюрсин, майли, пулимни ҳам ол, эй полизчи, айт, сенга қандай фойдали нарсани айтишим мумкин? Ахир мен ҳунарманд ҳам, темирчи ҳам бўлмасам, сенга ўроқ ҳам, белкурак ҳам ясаб беролмасам! Камина – файласуфман!

      Деҳқон: Эй, саховатли жаноб, менга жудаям катта ёрдам беришингиз мумкинда. Бир жумбоқ бор, шу менга ҳеч тинчлик бермайди; кечаси ҳам, кундўз и ҳам шу ҳақда бош қотирганим-қотирган: экин экаман, чопиқ қиламан, суғораман, хуллас, бахоли қудрат парвариш қиламан – аммо шунга қарамай, бегона улар мен эккан экинлардан олдин ердан ниш уриб чиқади. Нега шунақа экан-а?

      Ксанф: Ўзи шунақа қилиб яратилган.

      Ксанфнинг орқасида турган Эзоп бу жавобни эшитиб хахолаб кулиб юборди.

      Ксанф (Орқасига ўгирилиб): Эзоп, сен менга жўр бўлиб куляпсанми ё мендан куляпсанми?

      Эзоп: Йўқ, сендан кулаётганим йўқ.

      Ксанф: Бўлмаса нимадан куляпсан?

      Эзоп: Сен ижозат бер, мен жавоб қилай. Агар жўяли жавоб берсам, мени озод қиласан!

      Деҳқон: Тавба, ҳали шу тасқара саводхонми?

      Эзоп (кулиб): Ҳали сен мен била шунақа муомала қиляпсанми, нодон?

      Деҳқон: Ким, мен нодонманми?

      Эзоп: Ахир сен полизчисан-ку – шундайми?

      Деҳқон: Ха, полизчиман.

      Эзоп: Баски полизчи экансан, сени нодон деганимга нега аччиғинг чиқади? Демак, сен экин экиб, уни чопасан, суғорасан, парвариш қиласан-у, аммо, шунга қарамай, негадир бегона ўтлар сенинг экинингдан олдин ердан униб чиқадилар? Сен шуни билмоқчимидинг? Бўлмаса, диққат бериб эшит: фараз қилайлиқ бир болали хотин иккинчи марта эрга тегди, аммо бу эрининг ҳам олдинги хотинидан болалари бор. Ўз-ўзидан маълумки, бу хотин ўз орқасида келган болалари учун —она, эрининг болаларига эса – ўгай онадир. Бунинг фарқи жуда катта. Хотин ўзи туққан болаларини оналик мехри билан ардоклайди, парвариш қилади, аммо бегона аёл тўлғоқ азоби билан туққан болаларга ғайирлик қилади, улардан нафратланади, иложини топса, бу ўгай болаларнинг оғзидаги ошини ҳам тортиб олиб ўз болаларига берса… Сабабки, бу хотиннинг болалари унга қондош, жондош, эрининг болалари эса, бегонадир. Худди шунга ўхшаш, мен сенга айтсам, ер ҳам ўзи туккан ўтўланларга – она, вале сен эккан ўсимликлар учун ўгай онадир; бинобарин, у сенинг экинларингга, яъни ўгай болаларга эмас, балки ўзи яратган фарзандларига кўпроқ ғамхўрлик қилади.

      Деҳқон: Сен мени катта бир ташвишдан қутқардинг. (иккинчи боғламни ҳам ўз атиб) Бу сабзавотлар сенга совға. Раҳмат.

Деҳқон кетади. Ксанф ҳам унга эргашади

      Эзоп: Энди мен озодманми?

      Ксанф: Мен ўйлаб кўришим керак. (чиқади.) Ксанф турли қабртошларига нотекис ўйиб ёзилган ҳарфларга қизиқсиниб ўқий бошлади. (γαλψδΩσρβω) ДЎБТО. Бу қанақа ёзув бўлди, маъноси нима экан, (руҳи тушиб) кимсан – файласуф бўлатуриб шу оддий ҳарфларнинг маънисини чақа олмасама?! Эзоп, сен қандай тушунасан бу харфларни? Бу хатларда нима маъно англатишини топасан. Унгача мактабимга қатнайсан. (чиқади).

      Эзоп СКАЧАТЬ