Mən səhvimi düzəltdim.
"Minomiqas Matti. Vinomigas Niyla."
O, həvəslə dilini döydü. Onun danışdığı dilin müəyyən qaydaları var idi, onlara əməl etmək lazım idi. İstədiyiniz kimi danışa bilməzdiniz.
Biz onu gizli dilimiz kimi istifadə etməyə başladıq. Bu dil özümüzü rahat hiss etdiyimiz bir məkana çevrilmişdi. Qonşuluqdakı digər uşaqların da bizdən paxıllıq və şübhə ilə yanaşdıqları açıq-aşkar görünürdü, lakin bu, həzzimizi daha da artırırdı. Anam və atam bir az narahat oldular və danışıq qabiliyyətimi itirdiyimi düşündülər. Ancaq çağırdıqları həkim onlara dedi ki, uşaqlar çox vaxt xəyali dillər yaradırlar və bu zaman keçdikcə keçəcək.
Nəhayət, Niylanın boğazındakı düyün təmizləndi. O, bizim uydurma dilimizdə danışmaq qorxusuna qalib gəldi və tezliklə İsveç və Fin dillərində də danışmağa başladı. Şübhəsiz ki, o, danışılanların çoxunu başa düşürdü və onun artıq istifadə olunmağı gözləyən böyük lüğət ehtiyatı var idi. Onun etməli olduğu tək şey onları səslərə çevirmək və bəzi ağız hərəkətləri etmək idi. Bununla belə, bunun göründüyündən də çətin olduğunu başa düşməkdə gecikmədik. Uzun müddət qəribə səslər çıxardı; Onun damağı İsveç saitlərinə və Fin diftonqlarına uy-ğunlaşmaqda çətinlik çəkirdi və o, daim tüpürcək ifraz edirdi. Gizli dilimizdən istifadə etməyi seçsə də, zaman keçdikcə Niylanın sözləri az-çox başa düşülməyə başladı. Amma o gizli dildə yenə də özünü evdəki kimi hiss edirdi. O dildə danışanda rahatlaşır, yüngülləşir, daha havalı olur.
Bazar günü Pajalada qeyri-adi bir şey baş verdi. Bu, adi bazar ibadətlərindən biri idi və həmişə olduğu kimi Vilhelm Tave minbərdə idi. Adətən kilsədə çoxlu boş skamyalar olardı, lakin həmin gün kilsə ağzına qədər dolu idi.
Bu ona görə idi ki, Pajala sakinləri ilk dəfə əsl afrikalı görəcəkdilər.
O qədər böyük maraq var idi ki, hətta Milad ərəfəsində adətən kilsəyə çox getməyən valideynlərim də kilsəyə gəlirdilər. Niyla və ailəsi növbəti sırada əyləşdilər. O, yalnız bir dəfə arxasına baxdı, lakin İsak dərhal onu dürtdü və sərt xəbərdarlıq etdi. Kilsə xalqı, o cümlədən məmurlar, meşə işçiləri və hətta bir neçə kommunist dua edirdi. Onların nədən danışdıqları çox aydın idi. Onlar fikirləşirdilər ki, qarşıdan gələn afrikalı plastinkaların üz qabığında gördükləri caz musiqiçiləri kimi qara olacaq, yoxsa bu, südlü şokoladın rəngidir?
Zənglər çalmağa başladı və keşişin otağının qapısı açıldı. Qara çərçivəli eynəyinin arxasında bir az əsəbi görünən ilk Vilhelm Tave göründü. Və onun arxasında… Parlaq keşiş paltarları… Parlaq Afrika donu geyinən, bəli…
Qara idi!
Bunu görən dərhal bazar günü məktəbinin rahibə müəllimləri arasında pıçıltı qopdu. Qəhvəyi deyil, daha çox mavimtıl qaradır. Zəncinin yanında uzun illər Afrikada missioner kimi işləməkdən üzü qaralmış və qalınlaşmış yaşlı, zəif bir diakon var idi. Kişilər başlarını qurbangaha tərəf əyərkən qadınlar təzim edirdilər. Daha sonra Tave burada iştirak edən hər kəsə, xüsusən də müharibədən zərər çəkmiş Konqodan olan qonaqlarına təşəkkür edərək rituala başladı. Konqodakı xristian icmasının təcili olaraq maddi dəstəyə ehtiyacı var idi və bu gün toplanan bütün pullar Afrikadakı bacı və qardaşlarımıza göndərilməli idi.
Sonra dini mərasim keçirilib. Amma heç kim gözünü afrikalıdan çəkə bilmədi. Nəğmələr oxunmağa başlayanda ilk dəfə idi ki, o qara dərili adamın səsini eşidirdilər. O, bütün parçaları bilirdi, sanki Afrikada eyni ilahilər oxunurdu. O, bunu bir növ ana dilində, dərin və kifayət qədər ehtiraslı səslə söylədi, kilsədəkilər isə ona qulaq asmaq üçün səslərini aşağı saldılar. Nəhayət, təbliğ etmək növbəsi ona çatanda Tave bir işarə verdi. Bu zaman hər kəsi heyrətə salan hadisə baş verdi. Afrikalı və qadın diakon minbərə çıxdı.
Tam çaxnaşma havası var idi. Biz hələ altmışıncı illərdə idik və qadınlar kilsədə oturub susmalı idilər. Tave dedi ki, diakon qonağın çıxışını tərcümə edəcək. Kürsü izdihamlı idi və qadın iribuynuzlu afrikinin yanına güclə sığırdı. Papağının altından muncuq kimi tərləyirdi. O, mikrofonu götürüb narahat gözlərlə camaata baxdı. Afrikalı isə qarşısındakı dindarları seyr edərkən sakit və tələsməz idi. Mavi-sarı sivri uclu papağı onu özündən hündür göstərirdi. Üzü o qədər qara idi ki, yalnız gözlərinin ağları görünürdü.
Daha sonra o, Bantu dilində təbliğ etməyə başladı. Onun mikrofondan istifadə etməsinə ehtiyac yox idi. Güclü və cəlbedici səsi ilə sanki meşədə kimisə çağırırmış kimi qışqırırdı.
“Uca Allahımız olan Allaha şükür edirəm”
Diakonun tərcüməsinə görə dedi.
Daha sonra mikrofon qadının əlindən düşdü. O, mikrofonu götürmək üçün əyiləndə az qala üzü üstə yıxılacaqdı və ağzından inilti qaçdı. Afrikalı onu minbərin barmaqlıqlarından yıxılmasının qarşısını aldı;
Kilsə gözətçisi hamıdan tez hərəkət etdi. O, tələsik kürsüyə çıxdı və diakonun sümüklü qolunu qalın boynuna dolayaraq, koridorda uzandı.
– Malyariya, – diakon ağır nəfəs aldı. Dərisi solğun idi və huşunu itirmək üzrə idi. Kilsə məclisinin bir neçə üzvü onu tələsik şəkildə kilsənin kənarındakı avtomobilə daşıyıb xəstəxanaya tərəf getdi.
Camaatın qalan hissəsi və afrikalı hələ də kilsədə idi. Camaat ah çəkdi. Tave məsuliyyəti öz üzərinə götürmək üçün irəli addım atdı, lakin qara adam minbərdə qaldı. O, dünyanın yarısını gəzib oraya gəlmişdi və Allahın lütfü ilə bu vəziyyətin də öhdəsindən gələ bildi.
O, bir az düşündü və Bantudan Savahiliyə keçdi. Afrika qitəsində milyonlarla insan bu dildə danışırdı. Təəssüf ki, Pajalada heç kim bu dili bilmirdi. Camaat boş-boş ona baxırdı. O, bir daha dilini dəyişdi və Creol I Fransız dilini sınadı, lakin o qədər özünəməxsus bir vurğu var idi ki, hətta şəhərin fransız müəllimi də onun nə dediyini başa düşə bilmədi. Qəzəblənməyə başlayırdı, bir az ərəbcə danışıb bəxtini sınadı. Sonra çarəsizlikdən o, bəzi dini görüşlərdə iştirak etmək üçün Belçikaya gedəndə öyrəndiyi flamand dilini öyrəndi.
Nəticə yenə sıfır oldu. Onun nə dediyini heç kim başa düşmədi. Dünyanın bu uzaq küncündə İsveç və Fin dillərindən başqa heç bir dil danışmırdı.
Çarəsiz bir səylə başqa bir dil sınadı. Onun səsi o qədər güclü idi ki, orqana çırpılır, uyuyan yaşlı qadını oyadır, balaca uşağı ağlamağa vadar edir və minbərdəki İncil səhifələrini uçururdu.
Bu СКАЧАТЬ