Архитектуравий лойиҳалашнинг ижтимоий асослари. Ибадулла Самандарович Байджанов

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ овозлари ва бошқалар – чегараларни анъанавий белгилашгача. Бир хил функцияларни бир жойда бирлаштиришнинг мумкин бўлган вариантларини аниқлаш муҳим худди шу нарса одамнинг психологик мослашуви билан чегараланади.

      Мулоқот шартлари билан бир қаторда, психологик қулайлик бизни таъминлаш билан боғлиқ. Иш, кундалик ҳаёт, ўқиш соҳасидаги «мақсадли» фаолият. Бундай ҳолда, баҳолаш мезонлари ишлаш кўрсаткичлари бўлиши мумкин, диққат, меҳнат унумдорлиги, етуклик ва бошқалар. Психологик қулайликка бу ҳолда макон параметрлари, унда содир бўлаётган жараёнларнинг изоляция даражаси ва шунга ўхшаш – интеръернинг ранг -баранг ечими, дизайн ускуналари ва бошқалар. Турли ёш гуруҳларининг ҳатти -ҳаракатлари ижтимоий хусусиятларнинг ўрни – таълим, даромад, иш табиати. Ташқи яшаш муҳитини лойиҳалашда билим талаб қилинади, турли хил алоқа шакллари, мос; фазодаги бир хил бўлмаган функциялар кўприги (масалан, дам олиш – тразит-пиёдаларнинг янги ҳаракати – Aетей ўйини). Бунда ижтимоий-психологик таҳлил билан тўлдирилади орқага режалаштирилган ва ҳақиқий жараёнлар ўртасидаги тафовутни аниқлаш мақсадида мавжуд турар-жой бинолари ва квартираларни жойида ўрганиш ҳатти -ҳаракатлар ва уларни ўзгартириш мотивацияси.

      Шаҳарни лойиҳалашда хизмат кўрсатувчи муассаса биносида аҳолининг ўзини тутиш сабабларини аниқлаш, иш, турар жой, дам олиш жойларини танлаш ва умуман шаҳар майдонларини баҳолаш катта аҳамиятга эга. Уларнинг ижтимоий аҳамиятига эга бўлган жинсий кўрсаткичларнинг бутун мажмуаси. Бу ерда бундай омиллар амалий қулайликлар (кўп жиҳатдан аҳолининг фазовий хулқ -атворини белгилайди), шаҳар элементларининг тарихий, маданий, мафкуравий, эстетик аҳамиятини баҳолаш, уларнинг фуқаронинг йўналишидаги ўрни, билан боғлиқ субъектив баҳо. Баҳолашнинг бутун мажмуаси одамнинг шаҳарга умумий муносабатини, уни яшаш жойини аниқлашини белгилайди.

      Ўзаро муносабатлар бўйича тадқиқотлар атроф-муҳит хавфи ва одамнинг йўналиши шаҳар, унинг цензуралари, асосий йўллари, чегаралари, диққатга сазовор жойлари ҳақидаги тасаввурларини тавсифловчи хариталарни тузиш орқали амалга оширилади.

      Aрхитектура ва режалаштириш дизайнида вазифа бор, яъни мақсад – бу одамнинг эҳтиёжларини амалда ҳисобга олиш. Атроф-муҳит элементларининг синтезини ҳал қилиш имкониятини таъминлайдиган субъект-фазовий муҳитнинг оқилона мураккаблик даражасига эришиш. Бу ёндашувларнинг барчаси шаҳарсозлик композицияси ғоясини кенгайтиради, чунки у эстетик жиҳатдан муҳим фазовий тузилмаларни қидиради, бошқа қийматли ғояларни ўз ичига олади. Ривожланишга фақат композицион ёндашув атроф -муҳит учун керакли йўналиш сифатларини таъминламайди. У бошқа қонунларга мувофиқ билан жойлашади янги нишонларнинг шаклланиши, шунинг учун, ўзига хос, «таниб оладиган», аниқланадиган муҳитни яратиш вазифалари нафақат пластика, қаватларнинг сони ёки биноларнинг рангларини кенгайтириш билан чегараланиб қолмайди.

      Биз СКАЧАТЬ