Название: Met liefde wat saamgaan en ander stories
Автор: Annalise Wiid
Издательство: Ingram
Жанр: Религия: прочее
isbn: 9780796320254
isbn:
Kontras. Dis méér as net verskillend. Dit is intenser. Die langs-mekaar daarvan stuit jou in jou spore. Of, wanneer die Groot Skilder daarmee werk, laat dit jou vlieg tussen die sterre …
Hier in ons eie land, wat hoeka te veel van Indië se uiterstes pynlik goed ken, sien ek dit weer onlangs: ’n flambojante vrou. Haar perkelose, uitbundige gemaklikheid met haarself lê in los kwashale oor haar lyftaal, haar lag. Sy dra duur klere. Laag op laag mooi.
Dié vrou sit op die grond langs ’n klein, maer dogtertjie. Styl langs skoolklere. Rooi krulhare, blink soos opgevryfde koper langs groot goudgeel strikke in stywe vlegsels. Jy kry kwalik ’n groter kontras. Hierdie kant van die spoor langs daardie kant van die spoor, en die rassegaping en die broodlyn. Die strikke is die enigste oorvloed aan die dogtertjie. Sy is verskrompel. Bang. Terughoudend. Onseker. Ongedefinieer. Sy huil stil.
Tog is daar nie ’n geskeidenheid nie. Eerder ’n osmose. Stadig, byna ongemerk, filter hulle deur na mekaar. Deurdring mekaar se ruimte en menswees. Die vrou buk, speel, lê langs die dogtertjie op die mat. Praat. Vra. Luister.
Die dogtertjie begin ontspan. Vertel. Ook van die bang. Teken ’n skoenlapper. Lê toe-ogies en luister as die vrou vir haar sing. En later, toe die vrou ’n botteltjie blinkers uithaal, lig sy haar gesiggie vol vertroue, afwagtend, op. Sy weet: Die tannie se liefde maak heel. Sy sprinkel ’n mens vol fairy dust.
9. Drie vroue drink tee
Drie vroue sit om ’n tafel. Die blonde een se serp is dieselfde middernagblou as haar oë. Die tweede een se hare is ook blond, maar haar oë is bruin en bekommerd. Die derde een is maar net daar. Sy is die middelmens; die een wat die ander twee bymekaargebring het.
Hulle drink tee. Buite val die reën aanhoudend, soos kaasdoeksluiers lyk dit deur die venster. Hulle drink rooibos. Sterk. Stomend. Die koppies is fyn en wit. Die vroue sit vooroor gebuig om die houttafel. Hulle hande vou die koppies toe, soos kombersies om babas. Hulle praat oor hulle lewe.
Die blouoogvrou vertrek binnekort Nepal toe. Sy gaan berading doen met die slagoffers van ’n onlangse aardbewing. Dit was so geweldig, die aardbewing, dat die Himalajas meetbaar gesak het. Die mense daar se lewens is aan flarde. Hulle het dae, weke lank aanhoudend noodroepe uitgestuur: Kom help ons! Kom help ons!
Nou gaan sy. Onbaatsugtig. Sy kamp nie graag nie. Sy hou nie van ploeter deur vuil nie, maar dit is nie nou ter sake nie. Die mense se pleidooi om hulp is al wat tel. Sy gaan met tolke en klei met die stukkende mense werk. Sy gaan hulle deur die kurwe van verlies begelei, een-een of in kleingroepe – afhangend van die omvang van hulle trauma. Sy gaan hulle help om uitdrukking te gee aan hulle diepste, mees intense emosies; aan hulle woede, vrees, verskrikking, verlatenheid, doodsheid. Sy sal hulle saggies toevou in ’n kombersie van ek-gee-om-vir-jou-in-jou-ellende. Sy sal hulle versigtig bring tot by ’n plek waar hulle weer kan opkyk, selfs hoop. Waar hulle, getroos deur die ervaring van praat en gehoor word, gelig uit die verlamming van die aardskuddende skok, ’n nuwe tree kan gee. Kan waag om tog weer die lewe vas te gryp.
Die bruinoogvrou is ook lamgelê. Haar aarde het nie fisies geskud nie, maar daar lê baie skerwe om haar. Dit is heeltemal te veel rommel vir een mens om alleen weg te werk. Sy huil nie. Sy kla ook nie. Sy dink soms daaraan om op te gee, weg te gaan, haarself te beskerm, bieg sy, maar dan weet sy dit sal nie reg wees nie. Sy moet dit nie doen nie. Sy moet bly. Sy kan nog iets doen, móét nog iets doen. Sy weet net nie wat nie.
Die drie vroue maak nog tee. Die reën val steeds in vlae. Daar is wasem teen die ruite. Wolkies warmte teen die koue glas. Die vroue pluis die probleem praat-praat uit. Hulle wou ’n uur saam kuier. Dit word twee ure. Drie. Die blouoog vra uit, met baie deernis en begrip. Die bruinoog vertel, verduidelik, beskryf. Gee redes. Nie harde, koue feite nie. Sy deel haar emosies. Sy dink oor die hoekoms en die waaroms. Die probleem veroorsaak skade aan mense wat sy liefhet. Sy soek oplossings, maniere waarop sy die saak kan beredder. Sy wil ’n verskil maak. Sy wil dinge mooier, heler maak. Die derde vrou luister. Vra soms iets. Voeg soms iets by. Meestal luister sy net.
As jy buite in die reën gestaan het en deur die ruit kon loer, die wasem kon wegvee met jou hand, sou jy sien dat die drie vroue soms skaterlag, selfs al praat hulle so diep en ernstig oor van die verskriklikste goed wat met ’n mens kan gebeur. Jy sou ook kon sien dat hulle oë sag is van deernis. En jy sou sien dat die een, toe hulle nader na mekaar toe buig en begin bid, huil omdat sy veilig voel en verstaan word.
10. Sela. Skink die wyn
Elke September begin al wat ’n mens is mos diet. Aaklige woord, diet. Het in my tienerjare laas met oorgawe my tande daarin geslaan. Deesdae klink dit vir my altevol na vloek. Selfs in suiwer Afrikaans. Dieet. Ga! Dit proe nie lekker nie. Dit is bowendien slegs bevoorregtes se geil luukse. Armes eet net wat hulle het, of ly honger. Die naaste wat ek daaraan kom, is “bietjie briek aandraai”. Ook dié dat ek dik is.
Hoe kan ’n mens dit nou ook hou met MasterChef en Koekedoor wat voortdurend jou smaaklus prikkel en jou met die jongste superchef-sensasie betower? En moenie vergeet van die liplekkende Nigella of naakte, rof en tjommel Jamie se verleidelike smulgoed nie.
Nee wat, maeres kan maar suikervry en koolhidraat-loos se lof tot in ewigheid besing. Op ’n klein kalorie-besparende vleisie en hope groengoed met ’n slegs-soggens se handjievol bessies sal jy my nie sommer betrap nie. Hoe sal ek dan nou kan lééf sonder perskes en papajas? En mango’s? Ag, alles wat oranje is! Pampoene is dan so verruklik; of dit nou vaalskil of knoetsvel is, boer of Hubbard, dié kleurryke trooskos sal ek nooit as te nimmer kan vermy of ontbeer nie.
Ook nie patat of aartappels nie. Ek eet hulle mos nou nie elke dag soos stapelvoedsel, of by die stapels nie. Maar patat in die skil gebak met net olyfolie en growwe sout, saam met ’n stuk gebraaide snoek, is suiwer saligheid. Moenie vir my kom vertel fyngemaakte, maar steeds effe skurf-van-tekstuur blomkool is beter as ware-Jakob-mash nie. Kapokaartappels klink mos sommer na wolkerige wit, romerige sagtheid – asof jou mond daarin wil speel, soos ’n uitgelate kind in warm sneeu.
Bloedrooi beet, pers pruimedante, sappige pere en kraakpit-mielies of somersoet appels – daarvan praat ek nie eens nie. Oor af en toe se mosbolletjies, kaiingbrood of koeksisters sal ek maar skelm swyg, en net fluister van fluweel-in-die-mond-sjokolade en gladgekookte karamelkondensmelk. Ag, waar balanseer die skaal tog tussen gesond en lekker?
Sien, ek is ’n skaamtelose smulpaap. En dan nog nuuskierig ook. Al wat geur en smaak het, wil ek proe. Vlieënde, swemmende, vierpoot- of twee-beenskepsels sal ek aandurf. Het selfs al dié wat ’n silwer spoortjie los gesample, maar besluit dis bloot baie duur knoffelbotter. Net by die kruipendes hou ek liefs verby. Die enigste ding met baie pote wat ek in my mond sit, moet uit die see kom.
Die hele hemelse reënboog van vrugte tot fyngebak, van skaaptjop tot safgekookte sêmp-en-sous lok my uit. Gekerrie, gepekel, gerook, bring maar. Uitlands of inheems, eksoties of ordinêr, opgerol, platgedruk of ingeryg. Gekerf, gekrui, gebak, gebrou. Net nie by die emmer- of wavrag vol nie. Ek hoor maar immer Ma se manende lyf-raad uit my kinderdae: “Hou net matigheid voor oë, my kind. Met álles, nie net met kos nie.”
Maar dit werk ook net soms. By vars vye beteuel ek myself beswaarlik, en ek het lankal besluit: Ek is eerder groot, gesond en gelukkig as in ’n brandmaer mode-formaat van myself ingefolter. As ek daardie dun paaltjie wil haal, sal ek permanent befoeterd en besete aan die gym wees. My lyf en my gemoed verkies stap, nie draf nie; vars lug, nie binnenshuise sweetwalms nie. Ek is nou maar eenmaal nie ’n voorbladmeisie nie; eerder ’n dubbel-middelblad. Sela. Skink die wyn!
NS: Liewe Suurlemoen, Seldery, Spinasie, Blaarslaai, Brokkoli en Brusselse spruitjies, ek geniet julle ook. Ek salueer julle hoogaangeskrewe, СКАЧАТЬ