Rooi malvas. Tryna du Toit

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ style="font-size:15px;">      Watter reg het ek om vir die jong mense van vandag raad te gee, dink Marie van Velden toe sy alleen is. Wat weet ek van hulle kwellings, hulle probleme, hulle versoekings? Hulle woon in ’n ander wêreld.

      Tina kom liggies oor die gras aangestap. “Die oproep was toe vir my.”

      Tannie Marie kyk ondersoekend na haar, getref deur iets in haar stem. Tina glimlag effens en daar is ’n mooi sagte uitdrukking op haar gesig.

      “En wie van jou bewonderaars het geraai dat jy hier sal wees? Of is dit een van die familie?”

      “Dit was Hein Venter van ons kantoor. Hy het vir my werk gebring wat ek oor die naweek moet doen. Toe ek nie tuis was nie, het hy maar gebel – almal ken mos my beroemde tannie. Hy wou net sê dat hy die werk by die opsigter gelos het.”

      “Dié Hein Venter – ken ek hom?” vra tannie Marie na ’n rukkie.

      “Ek glo nie,” antwoord Tina versigtig.

      “Wat doen hy?”

      “Hy is ook ’n vertaler – nes ek.”

      “Een van jou bewonderaars?”

      “Hein Venter is ’n getroude man,” sê Tina stil. Sy aarsel ’n oomblik, dan sê sy: “Sy vrou is ’n invalide. Sy het ’n jaar gelede haar rug in ’n motorongeluk beseer.”

      “Hoe verskriklik. Wat het gebeur?”

      Weer aarsel Tina. Dan sê sy sag: “Dit is ’n treurige verhaal. Hein se vrou, Lalie, het hom verlaat omdat sy op ’n ander man verlief was. Hein het lank geweier om van haar te skei, maar later – toe hy sien daar is geen hoop om sy huwelik te red nie – het hy ingewillig. Sy is van hom af weg, maar voor die egskeiding finaal was, was Lalie en die ander man in ’n motorongeluk betrokke. Die man is dood en Lalie is so ernstig beseer dat sy die res van haar lewe in ’n rystoel sal deurbring. Sy was lank in die hospitaal en toe hulle haar ontslaan, het Hein haar gaan haal en terug na sy huis toe gebring.”

      Tina se stem is sag en gelykmatig, maar dis vir Marie van Velden of daar van êrens af ’n koue windjie oor haar waai. Sy hoor weer die intonasie in Tina se stem, sy sien weer die sagte uitdrukking op haar gesig.

      “Het hulle kinders?” vra sy.

      “Hulle het een kind – ’n seuntjie van omtrent agt.”

      “Ken jy die mense lankal? Ek bedoel, het jy die vrou geken voor sy die ongeluk gehad het?”

      “Ek ken haar glad nie. Terwyl sy in die hospitaal was, wou sy geen besoekers hê nie – net die familie is toegelaat. Haar gesig is glo lelik geskend. Vir Hein ken ek lankal. Hy was in die kantoor toe ek daar gekom het en ons werk die afgelope agttien maande in dieselfde afdeling.”

      “Hoe tragies – vir haar én vir hom.”

      Tina antwoord nie. ’n Rukkie is hulle stil, dan stoot Tina die hartseer gedagtes van haar af weg en begin oor ander dinge gesels. Sy vra uit oor die radiodrama waaraan haar tannie werk en sê dan: “Ek het ook nuus: tannie kry kompetisie. ’n Bundel van my gedigte word uitgegee.”

      “Maar hoe wonderlik, Tina,” sê Marie van Velden verras. “Baie geluk, hoor! Het jy toe eindelik sover gekom om jou gedigte na ’n uitgewer toe te neem?”

      “Dit was eintlik Hein Venter. Hy het van my gedigte gelees en hulle na ’n uitgewersvriend toe gestuur. Die vriend het toe besluit om dit uit te gee.”

      “Dis wonderlike nuus. Ek hoop dis die begin van groot dinge vir jou.”

      Tina haal haar skouers op. “’n Oujongnooi wat sentimentele gediggies skryf? Albert is nie ver verkeerd met sy diagnose nie.”

      “Dis heeltemal duidelik dat Albert nog nie een van jou gedigte gelees het nie,” sê tannie Marie droogweg. “En as hy die huwelik so vurig bepleit, waarom trou hy nie self nie?”

      Weer val daar stilte tussen hulle. Die son sak en daar is iets weemoedigs in die skemeruur. Dis die moeilikste tyd van die dag, dink Marie, wanneer dit aand word en die mans en kinders huis toe kom. Wanneer opgewekte stemme oral opklink, en die stilte en die eensaamheid saam met die donkerte om jou toesak.

      Asof sy haar gedagtes lees, sê Tina: “Ek dink ’n bietjie afleiding sal ons albei goed doen. Ek hoor daar is ’n oulike fliek by die Fonteine-inry. Kom ons gaan kyk of ons kan plek kry.”

      Vyf minute later is hulle op pad. Die rolprent – ’n lekker klug – was uitstekend, en in opgewekte stemming kom hulle terug by die huis. Tina maak vir hulle toebroodjies en tee. Die heimwee van die skemeruur is vergete, en laggend bespreek hulle die rolprent.

      “Dit herinner my aan my eie kinderjare,” sê tannie Marie. “Aan Moeder – aan alles wat sy vir ons gedoen het.”

      Tina kyk na die portret van ouma Christina wat op die kaggel staan – jonk, mooi, glimlaggend, maar ’n sterk gesig vol karakter.

      “Ouma Christina. Almal wat haar geken het, sê sy was ’n wonderlike mens.”

      “Sy was. Lewenslustig en baie begaafd. Niks kon ooit haar lewensvreugde demp nie, maar sy het nie ’n maklike lewe gehad nie. Inteendeel. Toe sy en Vader getrou het, het die oorlogswolke swaar oor die Transvaal gehang. Haar mense het alles verloor in die Anglo-Boereoorlog. Haar ma, haar suster en twee van haar kinders is in die konsentrasiekamp dood. Vader is Ceylon toe gestuur en toe hy terugkom, het hulle niks gehad nie en moes hulle weer van voor af begin. Later het hulle nog ’n kwaai terugslag gehad toe Vader se vennoot ’n klomp geld verduister het en homself om die lewe gebring het. Saam het hulle weer skouer aan die wiel gesit om die verlore skade in te haal. Moeder was orrelis in die kerk en het klere gemaak en sang- en klavierles gegee. Sy het self ook baie mooi gesing. Daarby het haar huis altyd geblink en was haar blomtuin een van die mooistes op die dorp. Haar musiekaande was instellings en daar het dikwels bekende kunstenaars by ons gekuier.

      “Maar sy het nie alleen gewerk nie, hoor: ons moes almal help. Dit het harde werk en opoffering geverg, veral ná Vader se skielike dood, maar as ek terugdink aan daardie jare dink ek nooit aan die swaarkry nie. Ek onthou net hoe vol en interessant en lekker die lewe toe was. Deur die jare heen was Moeder ons beskermengel; sy het haar vleuels oor haar dierbares gesprei selfs nadat hulle uit die huis uit is. Dit was, vreemd genoeg, eers ná haar dood dat die een ongeluk ná die ander die familie getref het: Albert se rusie met sy pa; oom Cecil se beroerteaanval; Arnold se tragiese dood; Frances, Ellen, Isabel . . . Ek wonder so dikwels wat haar reaksie op al dié dinge sou gewees het.”

      “As sy werklik so ’n wonderlike mens was, sou sy ons probleme vandag verstaan het,” sê Tina. Sy kyk weer na die portret en sê mymerend: “Ek is jammer ek het haar nie beter geken nie, maar ons het so baie rondgetrek en ek was maar twaalf, dertien toe sy dood is. Maar ek onthou hoe graag ons by ouma gekuier het – die pieknieks en konserte wat ons in die tuin gehou het, ouma se mosbeskuit en soetsuurdeegbrood. Ek sien nog die groot wit huis met die groen dak en die rooi malvas op die vensterbank.”

      Marie van Velden se gesig versag. “Die rooi malvas op die vensterbank was deel van Moeder – van haar moed, haar lewensvreugde, haar liefde vir haar medemens. Vandat ek kan onthou, was hulle maar altyd daar. Ek is bly jy onthou die rooi malvas.”

      Tina glimlag effens. “Dis goed om te weet dat daar goeie bloed in jou are is, dat jy ’n voorsaat soos ouma Christina СКАЧАТЬ