Rodriguez. Piet van Rooyen

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ neersit.

      Ná weke se opsluiting is dit die eerste keer wat Rodriguez haar hoor praat. Haar stem is sag en melodieus. Die styg en daal met die klank van ’n lied, soos dié van die vroue wanneer hulle staan en mielies stamp: “Ja o leite eo acucar.”

      Rodriguez vat ’n diep teug aan die lou, soet vloeistof: “Báié suiker, kan ek proe!”

      “Dis soet genoeg, ja. – E doce o suficiente, sim.” Dieselfde singende kwaliteit in haar stem.

      “Wat dink jy van my duiwe?” vra Pappa en wys na die kas op die paal.

      “Hulle is mooi.”

      “Ek is baie erg oor hulle. Dis een ding wat my altyd teruglok na die basis toe.”

      Rodriguez is nie seker wat die generaal verwag hy moet sê nie. Dus bly hy bloot stil en kyk stip na die pronkende duiwe.

      “Jy kry natuurlik vir Alda as jou persoonlike lyfbediende as ek nie in die kamp is nie. As ek hier is, sorg sy vir my.” Pappa kyk stip in Rodriguez se oë, bo-oor die rand van sy teekoppie.

      “Dankie, generaal,” sê Rodriguez: “Sy’s reeds goed vir my aan die sorg.”

      “Vra haar meer. Sy’s veronderstel om alles vir jou te doen. En ek bedoel álles. Sy’s ’n soldaat, al dra sy nie uniform nie.” Die generaal toon geen teken van ironie of speelsheid as hy dit sê nie. Hy is doodernstig.

      “Nee, toemaar,” sê Rodriguez. “Ek sal nie te veel van haar vra nie.”

      “Jy’t mos nie meer vrou nie, of wat sê ek?” Die generaal se stem is skerp.

      Rodriguez gee ’n verleë laggie. Dis nie antwoord genoeg nie, weet hy, maar hy kan nie aan enigiets meer dink om te sê nie. Hy moenie sy saak nóú kom deurmekaarkrap nie!

      “Is jy ’n rassis?”

      “Nee, generaal, maar ek verkies melk in my koffie,” sê Rodriguez. Hy hoop nie hy het vir Pappa geaffronteer nie. Dat hy nou sy hele saak weggegooi het nie. Maar op ’n manier móét hy teenoor Monique verantwoording doen. Sy offer genoeg op om hom so lank en so ver te laat weggaan, die kinders sonder ’n pa, die gevaar, die gedurige, dringende moontlikheid van dood. Hy behoort ten minste teenoor haar, en teenoor hulle, getrou te bly. Dit gee hom ook iets om aan vas te hou. ’n Soort moraliteit om aan te klou. Anders stort hy later heeltemal in duie, raak hy volledig roekeloos. Dis al hoe hy homself kan regverdig. Maar dít kan hy nie vir die generaal sê nie.

      “Alda is ’n goeie mens,” sê die generaal, sy stem nou sag en vol emosie. “Jy sal haar nog leer ken.”

      “Ja, generaal.”

      5

      ’N Jong man, ’n Afrikaner, ’n student met die naam Skerf Malan, het die belangstelling van die owerhede wakker gemaak, vroeg reeds guns in hul oë gevind. In die weermag, met diensplig, in ’n uitsoekeenheid by die spesiale magte, 32 Bataljon, het hy hom as besonder dapper onderskei. Hy’t ’n aardige landmynvoorval oorleef, sy linkeroor wel doofgeskiet, sy arm tot in die vleis gebrand, maar met sy terugkeer, en na sy herstel, hoog gedekoreer. Bevorder na sammajoor. Hy was ’n held. ’n Seun van die Nasie. Sy onverskrokkenheid bewese.

      As student het hy hom in die staatkunde begin bekwaam, ’n paar tale bygeleer, Portugees onder meer. Ten spyte van sy lewens- en doodservaring het hy hom gewillig aan die doopproses op kampuskoshuis laat onderwerp, gesag goedgunstiglik aanvaar, al was dit van watter soort snuiters. Sy akademiese prestasies was van meet af bogemiddeld, en hy het hard gestudeer. Hy het by die regte verenigings aangesluit, gerig op godsdiens en op die Afrikaner. Hy’t goed rugby gespeel, as oopkantflank. Sy patriotisme was bo verdenking. Dus, sonder twyfel, ons man.

      Die werwer was ’n kampussluiper met swaar ooglede, donker oë en ’n hees stem. Hy’t hom agtervolg tot iewers aan die punt van ’n leë gang, gekug, sukkelend gepraat: “Is jy Skerf Malan?”

      “Ja-ak.” Verbaas.

      “Ons soek jou.”

      “So? Wie is jy?”

      “Noem my sommer Snuffels.”

      Hy het aangesluit, is geklaar, eers vlak, toe dieper, en mettertyd heel diep, koverte operasies.

      6

      Hy’t die nuwe damestudent dadelik raakgesien waar sy skuins oorkant hom in die bank van die lesingsaal ingeskuif het. Daar was iets aan haar wat sy aandag gevange gehou het – ’n elegansie, ’n manier van sit, ’n sweem van bedroefdheid om die oë en om die hoeke van die mond. Sy het ’n aura van selfversekerdheid gedra, asof sy maar altyd deel van die klas was. Waar kom sy nou skielik vandaan, het hy gewonder.

      Die dosent, Jan Gag, ’n aweregse karakter met slierterige hare en ’n ongekamde baard, was bepaald op sy stukke. Skerf het hom egter meer gesit en verwonder aan die nuwe meisie se lag as aan die geslepe professor se manewales. Haar glimlag het by haar lippe begin, oor haar mond gevee, van daar af oor haar hele gesig gespoel en in die oë gaan sit. Skerf het vasgenael gesit en kyk hoe dit die melankolie van haar gesig afspoel, alles in die rimpeling van ’n paar oomblikke. Sy was mooi, baie sag en vroulik. Haar gelaat was bleek en haar hare ’n skakering tussen donkerblond en vaal. Dit was die eerste keer dat hy haar in die klas sien. Sy moes ’n besoeker wees, of ’n laat aankomeling. Hy het daardie dag bitter min ingeneem van wat Jan Gag vertel, die meisie het sy kop te vol gemaak.

      Sy het baie goed geweet dat hy na haar kyk. En sy het hom nodig gehad, enigeen nodig gehad op daardie tydstip. Na die klas het sy haar kans waargeneem. Sy het nader gestap en “Hallo” gesê.

      “Hallo,” het Skerf geantwoord.

      “Ek hoor jy’s slim? Jy werk hard?”

      “Wie sê?”

      “Voëltjies fluit.”

      “Hu.” Wat kon hy anders blaf op so ’n wye stelling?

      “Kom jy gereeld klas toe?”

      “Hoe dan anders?”

      “Ek kan nie altyd nie, soos jy seker gesien het. Was lank siek. Sal jy vir my kan notas neem? Ek sal jou op ’n manier weer terugbetaal.”

      “Wie’s jy?”

      “Monique.”

      “Frans?”

      Sy’t gelag: “Nee, ek’s ’n Boeremeisie.”

      Hy’t geglimlag en kop geknik. “Kom ons gaan praat daaroor. Het jy geld vir koffie?”

      “Ek het altyd geld.”

      “Mooi! Dis dié soort vriende wat ek soek.”

      Monique het nooit besef waarnatoe hierdie skertsende gesprek haar sou lei nie, in watter soort ding sy haar aan die begeef was nie. Dis maklik om verlief te raak wanneer ’n mens jonk en onskuldig is. Die omgewing leen hom buitendien daartoe, die berge blou en wasig in die verte, die geruis van die wind in die blare, die smal strate waar die akkerbome skaduwees gooi oor die watervore, skattige СКАЧАТЬ