Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży. Отсутствует

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ tajemnicą zawodową, zatem np. nie cytujemy ich wypowiedzi. Szanując prawo do godności rodziców i opiekunów, psycholog musi zadbać, aby nie wykorzystywać zebranych informacji od jednego z opiekunów i małoletniego przeciwko drugiemu rodzicowi i nie wikłać się w ewentualny konflikt interesów, będąc świadomym, że zmiany układu rodzinnego mogą mieć wpływ na dobro dziecka.

      BLOK ROZSZERZAJĄCY 9.1.

      Konstytucja RP – prawa rodziców

      Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 1997 r., nr 78, poz. 483, z późn. zm.) zawiera najważniejsze przepisy określające prawa rodziców wobec ich dzieci

      Art. 48. Zasada ochrony władzy rodzicielskiej

      1. Rodzice mają prawo do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami. Wychowanie to powinno uwzględniać stopień dojrzałości dziecka, a także wolność jego sumienia i wyznania oraz jego przekonania.

      2. Ograniczenie lub pozbawienie praw rodzicielskich może nastąpić tylko w przypadkach określonych w ustawie i tylko na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu.

      Art. 53

      1. Każdemu zapewnia się wolność sumienia i religii.

      2. Wolność religii obejmuje wolność wyznawania lub przyjmowania religii według własnego wyboru oraz uzewnętrzniania indywidualnie lub z innymi, publicznie lub prywatnie, swojej religii przez uprawianie kultu, modlitwę, uczestniczenie w obrzędach, praktykowanie i nauczanie. Wolność religii obejmuje także posiadanie świątyń i innych miejsc kultu w zależności od potrzeb ludzi wierzących oraz prawo osób do korzystania z pomocy religijnej tam, gdzie się znajdują.

      3. Rodzice mają prawo do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami. Przepis art. 48 ust. 1 stosuje się odpowiednio.

      Art. 70.

      1. Każdy ma prawo do nauki. Nauka do 18. roku życia jest obowiązkowa. Sposób wykonywania obowiązku szkolnego określa ustawa.

      2. Nauka w szkołach publicznych jest bezpłatna. Ustawa może dopuścić świadczenie niektórych usług edukacyjnych przez publiczne szkoły wyższe za odpłatnością.

      3. Rodzice mają wolność wyboru dla swoich dzieci szkół innych niż publiczne. Obywatele i instytucje mają prawo zakładania szkół podstawowych, ponadpodstawowych i wyższych oraz zakładów wychowawczych. Warunki zakładania i działalności szkół niepublicznych oraz udziału władz publicznych w ich finansowaniu, a także zasady nadzoru pedagogicznego nad szkołami i zakładami wychowawczymi, określa ustawa.

      Art. 72.

      1. Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę praw dziecka. Każdy ma prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją.

      2. Dziecko pozbawione opieki rodzicielskiej ma prawo do opieki i pomocy władz publicznych.

      3. W toku ustalania praw dziecka organy władzy publicznej oraz osoby odpowiedzialne za dziecko są obowiązane do wysłuchania i w miarę możliwości uwzględnienia zdania dziecka.

      4. Ustawa określa kompetencje i sposób powoływania Rzecznika Praw Dziecka.

      9.2.1. Prawa rodziców a autonomia dziecka i adolescenta (małoletniego)

      Prawa rodziców osób niepełnoletnich, tj. od urodzenia do 18. roku życia, są wyraźnie określone w Konstytucji RP (zob. blok rozszerzający 9.1) oraz w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 682, z późn. zm.). Akt ten w Oddziale 2 rozdziału II „Władza rodzicielska” określa szczegółowo, na czym polegają prawa rodziców wobec dzieci:

      Art. 95. § 1. Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.

      § 2. Dziecko pozostające pod władzą rodzicielską winno rodzicom posłuszeństwo, a w sprawach, w których może samodzielnie podejmować decyzje i składać oświadczenia woli, powinno wysłuchać opinii i zaleceń rodziców formułowanych dla jego dobra.

      § 3. Władza rodzicielska powinna być wykonywana tak, jak tego wymaga dobro dziecka i interes społeczny.

      § 4. Rodzice przed powzięciem decyzji w ważniejszych sprawach dotyczących osoby lub majątku dziecka powinni je wysłuchać, jeżeli rozwój umysłowy, stan zdrowia i stopień dojrzałości dziecka na to pozwala, oraz uwzględnić w miarę możliwości jego rozsądne życzenia.

      96.1. Rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim. Obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień.

      Podstawowym problemem mogą być konsekwencje określonego sposobu rozumienia terminu „władza rodzicielska” i kulturowego jej kontekstu przy sprawowaniu codziennej opieki rodziców nad dzieckiem. Marek Andrzejewski (2007) wskazuje na trudności i dyskusje wokół prób zmiany nieadekwatnego współcześnie określenia relacji rodzice–dziecko. Opisuje przyjęte w innych krajach europejskich terminy „piecza” czy „odpowiedzialna piecza rodzicielska”. Pojęcie „władza rodzicielska” akcentuje bowiem podległość dzieci rodzicom, ich zależność od rodziców, a więc w jakimś zakresie uprzedmiotawia dzieci, jednocześnie dając rodzicom prawo do rządzenia nimi. Władza rodzicielska jest wykonywana dla dobra dziecka. To dobro przywoływane przez prawo rodzinne w każdej sprawie dotyczącej dziecka nie zostało niestety nigdzie zdefiniowane, co powoduje, że jest określane dowolnie i to nie tylko przez rodziców, lecz także przez prawników, służby społeczne itp. Powstaje więc pytanie, jakie prawa ma osoba niepełnoletnia, w czym może wyrażać się jej podmiotowość, autonomia? Można uznać, że autonomia małoletniego wyraża się przede wszystkim w przepisach prawnych poszerzających jego uprawnienia decydowania o sobie. Uprawnienia te związane są głównie z przemianami rozwojowymi, ale wyznaczają je określone cezury wiekowe, a nie tylko różnice w wieku. Warto wskazać, jak zmieniają się uprawnienia dziecka wraz z wiekiem:

      • 13 lat – małoletni może zawierać drobne umowy w sprawach codziennych (np. zakupy), ma także prawo wypowiadać się, z kim z rodziców chce być po rozwodzie (ważne pytanie sądu rodzinnego w sytuacji rozwodowej);

      • 16 lat – może podjąć się pracy zarobkowej;

      • 16 lat – za zgodą sądu kobieta może zawrzeć małżeństwo i od tego momentu jest traktowana jak osoba pełnoletnia;

      • 16 lat – musi także wyrazić zgodę na podjęcie procedur medycznych wobec niego, zgoda rodziców jest niewystarczająca (Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty);

      • 17 lat – ponosi odpowiedzialność karną za popełnione czyny sprzeczne z prawem, choć może ona wystąpić już w wieku 15 lat w przypadkach najpoważniejszych przestępstw określanych przez art. 10§2 Kodeksu karnego.

      Wymienione prawne aspekty zarówno praw rodziców, jak i praw dziecka nie pozwalają СКАЧАТЬ