Смерць у Венецыі. Томас Ман

Чтение книги онлайн.

      Дзяўчына здранцвела пасунулуся глыбей, у самы куток канапы.

      "Урэшце, я ж працую ў тэатры. Я не разумею, што за сцэны ты тут учыняеш… Гэтым жа займаюцца ўсе. Мне абрыдла быць святою. Я ўбачыла, куды гэта прыводзіць. Так не атрымаецца. У нас так не атрымаецца. Мы павінны ўсё гэта пакінуць багатым. Мы мусім самі думаць, як уладкоўвацца. Гэта туалеты і… і ўсё". Нарэшце, яе нібы прарвала: "Усе ж і так ведалі, што я ўсё роўна!.."

      Тут ён кінуўся да яе і пачаў пакрываць шалёнымі, жорсткімі, пякучымі пацалункамі, і стваралася ўражанне, быццам у яго лапатанні: "О, ты… ты…" – усё яго каханне ў неверагодным адчаі змагалася з жудаснымі, пратэстуючымі пачуццямі.

      Магчыма, цалуючы так, ён ужо пачынаў разумець, што для яго з гэтага моманту каханне ператвараецца ў нянавісць, а жарсць – у дзікую помсту; магчыма, што пазней гэта ўсё змяшалася. Ён сам гэтага не ведае.

      А потым ён стаяў унізе, перад домам, пад пяшчотным, усмешлівым небам, каля бэзавага куста.

      Як здранцвелы, ён стаяў, доўга, нерухома, апусціўшы рукі ўздоўж цела. Але раптам ён заўважыў, як на яго зноў дыхнула любоўнай асалодаю бэзавага куста, так пяшчотна, так чыста і міла.

      І тут парывістым рухам ён, няшчасны і раз’юшаны, затрос кулаком уверх усмешліваму небу і паспрабаваў жорстка злавіць рукою гэтую хлуслівую асалоду, ударыў туды ў сярэдзіну, так што куст аж затрашчаў, ламаючыся і рассыпаючы пяшчотныя пялёсткі.

      Потым ён сядзеў дома за сталом, маўклівы і аслаблы.

      Знадворку, у яркай велічы, панаваў прыязны летні дзень.

      А ён узіраўся ў яе партрэт, дзе яна, як і раней, стаяла такая салодкая і чыстая.

      Над ім у суправаджэнні раскацістых фартэпіянных пасажаў скардзілася віяланчэль, так незвычайна, як быццам нізкія, лагодныя гукі бурліва і ўзвышана ўкладваліся вакол яго душы, абуджаючы ў ім як старыя, маўклівыя, даўно забытыя пакуты некалькі вольных лагодна-журботных рытмаў.

      І гэта найбольш міралюбны канец, якім я магу завяршыць, – што неразумны юнак тады яшчэ быў здольны плакаць…"

      На хвілінку ў нашым кутку ўсе прыціхлі. Здавалася, што і абодва сябры каля мяне не былі вольныя ад журботнага настрою, які быў пароджаны ўва мне аповедам Доктара.

      "Усё?" – нарэшце спытаўся малы Майзэнберг.

      "Дзякаваць Богу!" – сказаў Зэльтэн з крыху, як мне здалося, штучнай жорсткасцю і ўстаў, каб пайсці бліжэй да вазы са свежым бэзам, якая стаяла ў самым дальнім кутку на маленькай разной этажэрцы.

      Цяпер я раптам зразумеў, адкуль паходзіла надзвычай моцнае ўражанне, зробленае на мяне яго аповедам, – ад гэтага бэзу, пах якога адыгрываў у ім такую значную ролю і які стаяў над усёй гісторыяй. Гэты пах быў, несумненна, тым, што з’явілася для Доктара асноўнай прычынай паведаміць нам пра тую падзею, а датычна мяне ён зрабіўся крыніцай сугестыўнага ўздзеяння.

      "Кранальна! СКАЧАТЬ