Endülüs Emevileri ve Emevi Halifeleri. Hasan Yılmaz

Чтение книги онлайн.

      İslam’ın beşinci yılında, Kureyşliler’in Müslümanlara işkenceyi iyice arttırdıkları bir dönemde dayısının oğlu Hâris b. Halid ile Habeşistan’a gitmek üzere Mekke’den ayrıldı. Yolda karşılaştığı arkadaşı İbnü’d-Düğunne, Kureyş ileri gelenleri ile görüşerek, inancını kimseyle paylaşmaması şartıyla Mekke’de kalmasını sağladı. Ancak Ebu Bekir bu duruma daha fazla dayanamadı ve Kureyşliler’le yaptığı anlaşmayı bozdu. Bunun üzerine İbnü’d-Düğunne artık kendisini himaye etmeyeceğini söylese de Hz. Ebu Bekir sadece Allah’ın himayesine sığındığını belirterek Mekke’de oturmaya devam etti.

      Hz. Muhammed’in Hicret Arkadaşı Oldu

      Mekke’nin Müslümanlar için son derece tehlikeli hâle geldiği bir dönemde diğer Müslümanlar gibi o da Medine’ye hicret etmek istedi. Hz. Muhammed, ona acele etmemesini, Allah’ın kendisine bir arkadaş bulacağını söyleyince çok sevindi. Çünkü birlikte hicret edeceği arkadaşının Hz. Muhammed olduğunu anlamıştı. Onun peygamber ile yakınlığını, aynı günlerde kızı Ayşe’nin Hz. Muhammed ile evlenmesi pekiştirdi.

      Aralarında geçen bu diyalogdan dört ay sonra Resul-i Ekrem, Kureyşliler kendisini öldürmeye karar verince Ebu Bekir’in evine gelerek Medine’ye hicret edeceklerini söyledi. O gece müşrikler tarafından evi kuşatılan Hz. Peygamber, yatağına Hz. Ali’yi yatırarak Ebu Bekir’le birlikte Sevr Mağarası’na doğru hareket etti. Resul-i Ekrem, kendilerini takip eden müşriklerin mağaranın ağzına kadar gelmesi üzerine korkuya kapılan Hz. Ebu Bekir’i teselli ederek onların kendilerine zarar veremeyeceğini söyledi. Daha sonra inen ve Ebu Bekir’in bu üzüntüsünü dile getiren ayette Allah’ın resulünün onu, “Üzülme, Allah bizimledir.” diye teselli ettiği belirtilmiştir. Hz. Ebu Bekir bu dostluğu nedeniyle edebî metinlerde mağara dostu, can yoldaşı olarak anılmıştır.

      Hz. Ebu Bekir, Medine’ye hicret ettiğinde yanında 5000 dirhem parası vardı. Bu para ile yaptığı ilk işlerden biri Hz. Muhammed’in mescit yapılmasını uygun gördüğü arsayı satın almak oldu. Geçimini ticaret yaparak sağlayan Hz. Ebu Bekir, Mekke döneminde olduğu gibi Medine döneminde de Hz. Muhammed’in yanından hiç ayrılmadı. Komutanlığını Hz. Muhammed’in yaptığı bütün savaşlarda, ayrıca Hudeybiye Antlaşması ve veda haccı sırasında da onun yanındaydı.

      Hz. Muhammed, Bedir Savaşı öncesinde onunla durum değerlendirmesi yaptı. Ebu Bekir, Hz. Muhammed için kurulan kumandanlık karargâhında onun yanında yerini aldı. Bu savaşta müşriklerin safında bulunan oğlu Abdurrahman ile savaşmasına Hz. Muhammed izin vermedi. Bedir’de alınan esirlere nasıl davranılması gerektiği konusunda Hz. Peygamber onun görüşüne uydu. Hz. Ebu Bekir, aynı zamanda Uhud Savaşı’nın Müslümanlar aleyhine gelişme gösterdiği anda vücudunu Hz. Muhammed’e siper eden ve yanından hiç ayrılmayan birkaç sahabeden biri idi.

      Hicretin altıncı yılında Müslümanlar Mekke dışında bulunan Hudeybiye mevkisinde Kureyşli atlılarla karşılaştıkları zaman Hz. Muhammed yine onunla istişarede bulundu. Barış görüşmeleri esnasında, Kureyş elçisi Urve b. Mes’ûd’un Müslümanları hedef alan ve onların Hz. Muhammed’i bırakıp kaçacaklarını iddia eden hakaret dolu sözlerine sert tepki gösterdi. Hudeybiye Antlaşması üzerine nazil olan Fetih Suresi’ni en iyi anlayanlardan biri olarak umre yapılmadan Medine’ye dönme kararını bir türlü kabul edemeyen Hz. Ömer’i ikna etti.

      İslam’ın yayılışında seriyyelerin büyük önemi vardı. Silahlı, küçük birliklerle yola çıkan davet heyetleri, kabilelere İslam’ı tebliğ ediyordu. Seriyye denilen bu birlikler, gerektiğinde karşı taraf ile savaşa tutuşuyordu. Hz. Muhammed 628 yılının aralık ayında Necid bölgesine gönderdiği seriyyeye Ebu Bekir’i komutan tayin etti; o da Beni Kilâb ve Beni Fezâre kabilelerini yola getirerek Medine’ye döndü.

      Ebu Bekir’in babası, Mekke’nin fethinden sonra Müslüman oldu. Müslüman askerler Mekke’ye girdiği zaman Ebu Bekir de doğruca babasının yanına gitti, onu Hz. Muhammed’in huzuruna getirerek Müslüman olmasını sağladı. Böylece sağlığında annesi, babası ve bütün çocukları Müslüman olan yegâne sahabi oldu.

      Hz. Ebu Bekir, Huneyn Gazvesi ve Taif Muhasarası’na da katıldı. Tebük Seferi’nde Resulullah’ın kendisine verdiği en büyük sancağı taşıdı. Ordunun bu savaşa hazırlanması için bütün servetini Resul-i Ekrem’in emrine verdi. Hicretin dokuzuncu yılında bizzat hacca gitmeyen Hz. Muhammed, Ebu Bekir’i 300 sahabi ile hac emîri tayin etti. Bir yıl sonra da Hz. Muhammed ile birlikte veda haccına katıldı.

      632 yılında, mayıs ayının son haftasında rahatsızlanan Hz. Muhammed, Müslümanlara yaptığı konuşmada, Allah’ın bir kulunu dünya ile kendi yanında olandan birini tercih etmekte serbest bıraktığını, o kulun da Allah’ın yanında olanı tercih ettiğini söylemesi üzerine Hz. Ebu Bekir kastedilen kişinin Resul-i Ekrem olduğunu anladı ve ağlamaya başladı. Resulullah onun susmasını istedi ve Ebu Bekir’in kapısı dışında mescidin avlusuna açılan bütün kapıların kapatılmasını emretti. Bunun sebebini açıklarken de İslamiyete ondan daha faydalı kimseyi tanımadığını, insanlar arasında bir dost edinecek olsa onu tercih edeceğini söyledi. Hastalığı namaza çıkamayacak kadar ilerleyince namazı Ebu Bekir’in kıldırmasını istedi.

      Hz. Muhammed, pazartesi günü kendini iyi hissederek sabah namazı için mescide gitti ve namaz kıldırmakta olan Ebu Bekir’in yanında namaza durdu. Hz. Muhammed’in iyileşmesine bütün ashap gibi Hz. Ebu Bekir de çok sevindi. Namazdan sonra Hz. Muhammed’i ziyaret ederek, bir süreden beri uğramadığı evine gitmek için izin aldı. Birkaç saat sonra Hz. Muhammed’in vefat ettiğini öğrendi. Onun yattığı odaya girerek yüzünü açtı, alnını öptü ve daha sonra mescide geçti. Hz. Muhammed’in ölümünü kabul etmek istemeyen Hz. Ömer gibi şaşkınlık içindeki birçok sahabiyi ikna eden ünlü konuşmasını yaptı.

      Hz. Muhammed’in İlk Halefi Oldu

      Hz. Muhammed’in vefatıyla birlikte yerine kimin geçeceği tartışmaları başladı. Bu tartışmalarda Medine kökenli ensar ile Mekke kökenli muhacirden oluşan sahabilerin farklı tutumları ortaya çıktı. Sakifetü Beni Saide denilen yerde toplanan ensarın Hz. Muhammed’in yerine kimin geçeceği konusunu görüştüklerini öğrenen Hz. Ebu Bekir, Hz. Ömer’le birlikte toplantının yapıldığı yere gitti. Burada yapılan tartışmalarda ensardan ve muhacirlerden ayrı ayrı temsilcilerin Hz. Muhammed’in yerine göreve getirilmesi tartışılıyordu. Hz. Ebu Bekir, Müslümanların birliğinin tek liderin arkasında toplanarak sağlanacağını söyledi. Onun adayı Hz. Ömer ve Ebu Ubeyde b. Cerrah oldu. Toplantıda hazır bulunan sahabiler onun halife olmasını uygun görerek Mescid-i Nebevi’de kendisine biat ettiler. Hz. Ebu Bekir, takip edeceği siyasetin genel esaslarını ortaya koyan meşhur hutbesinde, Müslümanların en iyisi olmadığı hâlde onlara başkan seçildiğini ifade ederek, doğru hareket ederse kendisine yardım etmelerini, yanlış davranırsa doğrultmalarını, Allah’a ve resulüne itaat ettiği müddetçe Müslümanların da kendisine itaat etmelerini istedi.

      İslam Devleti, artık kendi tecrübesini oluşturmak zorundaydı. Hz. Muhammed’in vefatından sonra Arap coğrafyasında çeşitli çalkantıların meydana gelmesi kaçınılmazdı. Onun sağlığında peygamberlik iddiasında bulunan sahtekârların, vefatını takiben yeniden boy göstermeleri kaçınılmazdı. Ayrıca Hz. Muhammed, vefat etmeden önce, Mute Savaşı’nda şehit olanların intikamını almak için Suriye’ye göndermek üzere bir ordu hazırlamıştı. СКАЧАТЬ