Мовароуннаҳр ёди ёҳуд султон Қутуз қиссаси. Коллектив авторов

Чтение книги онлайн.

      Ҳамза керакли анжомларини чорсига маҳкам тугиб, сўнг хуржунларига жойлай бошлади. У шу тариқа ўзига-ўзи неларнидир уқтириб, йўлга ҳозирлик кўрди.

      Бугун карвон йўлга чиқажак. Улар бунда қарвонга қўшилиб, олис-олисларга кетмоқни мақсад қилдилар.

      Ниҳоят, икковлон кўпнинг қаторига қўшилди.

      Карвон бошида бўйнига қўнғироқлар осилган нортуя издиҳоми карвонни ортидан эргаштириб, олдинга томон йўл солди.

      Бул карвон орасида Ҳорун исмли савдогар ҳам бор эди, у келгуси савдо ришталарини боғламоқ истаб, олис турк бекликлари томон жўнаётир эди.

      Бозоргон Ҳорун, кўплаб тижорат шаҳобчаларидан иборат савдо масканига ўзига содиқ бўлган Аббос Шошийни бошчи этиб, ўзи йўлга чиққанди.

      Улар бунда узоқ йўл босишди. Икки кун ўтиб, қуёш асрга оғар маҳал, ер тагидан отилиб чиқаётган булоққа дуч келишди. Ўзида абру найсонларнинг шаффоф томчиларини мужассам этган булоқ, не тонгки, на ўзидан жилға ҳосил қилган ва на-да ирмоқ. Унинг биргина маслаги саҳро йўловчиларининг чанқоғини қондирмоқ эди.

      Аввалига карвон аҳли навбат билан идишларига сув ғамлади, сўнгра туялар бир-бир суғорилди. Булоқ, чиндан, бу саҳродан ўтаётган йўловчиларнинг оби ҳаёт чашмаси эди.

      Булоқни ортда қолдириб, карвон яна йўлга чиқди. Аравада бир маромдаги чайқалишига ҳамоҳанг бораётган Сайфиддиннинг кўзига уйқу илинди… Бир маҳал арава қаттиқ силкиниб, Сайфиддин чўчиб уйғонди. Шунда у йўл азоби не эканини англай бошлади. Аслида қайси йўлни босиб ўтмоқда у? Нега унинг шоҳона ва сокин ҳаёти йўқчилик ва мудом нотинч йўл азобига алмашди? У ҳаётининг қайси мавсумини яшаб ўтмоқда ўзи? Англай олмасди. Ҳа, шундай: аслзода эди у, эндиликда саройда кечган доруломон ҳаёти қумлар ўпқонига кўмилди ва у буткул чорасиз кимсага айланди.

      Улар чошгоҳдан сўнг бир карвонсаройга етиб келишди. Хизматкор ҳужрага овқат олиб кирди. Икковлон танаввулдан сўнг ётишга чоғланди.

      Бозоргон Ҳорун ҳам карвонсаройга етиб келганига шукр қилмоқда эди. У хос хонага жойлашгач, таомланмади: йўлда бошланган қорин оғриғи ҳали ҳам тингани йўқ. Ҳоли мадори қолмаган эса-да, савлатини зўр бериб базўр тутиб турарди. Ошқозони зирқираб оғрир, шу важдан азобланиб, чуқур-чуқур нафас оларди. Хизматкори табиб суриштириб, карвонсарой ҳожасидан кўмак сўради.

      Ҳоруннинг ҳарорати кўтарилиб, ўт ичида ёнаётганини кўрган ҳожа ҳам ўзини қўярга жой тополмай қолди. У зудлик билан табиб олиб келмоғини хизматкорига буюрди.

      Тез орада хаста ҳузурида ҳозир этилган табиб ҳароратни туширмоқ учун малҳамдори ичирди. Беморнинг ҳолини синчиклаб кузатиб, оғриқ тафсилотларини обдон суриштирди. Бемор малҳам таъсирида ором олгандек бўлди ва ҳориб уйқуга кетди. Кўзини очганида кун пешиндан оққан эди.

      Аҳли карвон бугун бунда қолиб, эртаси тонг саҳар яна йўлга чиқади.

      Карвон ўтар маҳали итлар СКАЧАТЬ