Танланган асарлар: Қиссалар. Чингиз Айтматов

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ уларга қараб Дониёрнинг овозини эшитаман, демак, Жамила иккиси мени сафарга чорлайди. Ҳа, мен йўлга чиқишим керак! Ҳа, кенг дала бағридан ўтиб, овулимга бораман! Туғилиб ўсган ерим – куч-қувватим! Мен ундан янги-янги бўёқлар топаман. Чизган суратимнинг ҳар бир бўёғидан, ҳар бир лавҳасидан Дониёрнинг куйи эшитилиб турсин! Чизган суратимнинг ҳар бир бўёғида, ҳар бир чизиғида Жамиланинг юраги уриб турсин!

      Сарвқомат дилбарим

      Икки ҳикоядан иборат қисса

      МУҚАДДИМА ЎРНИДА

      Касбим журналист бўлганлиги сабабли Тянь-Шанда тез-тез бўлиб туришга тўғри келарди. Бундан бир ярим йил муқаддам, баҳор кунларидан бирида мени шошилинч суратда таҳририятга чақириб қолишди. Бу вақт мен Тянь-Шань вилоятининг маркази Норинда эдим. Автостанцияга етиб келсам, бундан бир неча дақиқа илгари автобус жўнаб кетган экан. Навбатдаги машинани яна беш соатлар чамаси кутиш керак эди. Хуллас, бирорта йўловчи машинада кетишга уриниб кўришдан бошқа илож қолмаган эди. Шу мақсадда шаҳар чеккасидаги тош йўлга қараб югурдим.

      Муюлишдаги бензин колонкаси олдида бир юк машинаси турарди. Шофёр машинага эндигина бензин қуйиб бўлган экан. Севиниб кетдим. Кабина ойнасига халқаро қатнов белгиси «SU» деб ёзиб қўйилган эди. Демак, машина Хитойдан Рибачедаги чет эллар билан алоқа қиладиган транспорт автобазасига келаётган экан. У ердан истаган вақтда Фрунзега кетиш мумкин эди.

      – Сиз ҳозир жўнайсизми? Мени ҳам Рибачегача олиб кетсангиз! – деб илтимос қилдим шофёрдан.

      У ўгирилиб, елкаси оша менга қараб қўйди-да, қаддини ростлаб, хотиржамгина:

      – Йўқ, оға, иложим йўқ, – деди.

      – Ўтиниб сўрайман, мени зарур иш билан Фрунзега чақиртиришибди.

      Шофёр менга яна хўмрайиб қаради.

      – Тушуняпман, аммо хафа бўлманг, оға. Ҳеч кимни олмайман.

      Мен ҳайрон бўлиб қолдим. Кабинаси-ку бўш, бир кишини олиб кетса нима қиларкин. Шошилиб турганимни, нафасим бўғзимга тиқилиб кетаётганини кўриб турган бўлса.

      – Мен журналистман. Жуда шошиляпман. Истаганингизча ҳақини тўлашим мумкин…

      – Гап пулда эмас, оға! – деб сўзимни шартта бўлди шофёр. Сўнгра жаҳл билан баллонни тепиб кўрди.– Бошқа сафар бепул ҳам олиб кетаман. Аммо ҳозир сира иложим йўқ. Мендан ранжиманг. Ҳадемай бошқа машиналаримиз ҳам келиб қолади, хоҳлаганингизга тушиб кетишингиз мумкин, лекин мен олиб кета олмайман…

      Йўлда кабинага бировни олса керак, деб ўйладим ва:

      – Кузовда-чи? – деб сўрадим.

      – Барибир… Кечирасиз мени, оғажон.

      Шофёр соатига бир қаради-ю, жўнашга шошилди.

      Жуда бошим қотиб, елкамни қисиб қўйдим-да, боядан бери будка дарчасидан бизни жимгина кузатиб турган бензинчи кекса рус аёлига ҳайрон бўлиб қарадим. У гўё: «Тегманг, уни ўз ҳолига қўйинг», – деяётгандек бош чайқарди. Қизиқ.

      Шофёр СКАЧАТЬ