Кырыыстаах таас. Тумарча

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ Лөкөй кэргэнэ өтөрүнэн күндүлээбэтэх сымнаҕас көрүүтүттэн сүрэҕэ хайдах эрэ минньигэстик нүөлүйэн ылла.

      – Көрдөрүө, көрдөрүө… Лөгөнтөөй, оттон ынаххын илдьэн биэрэ таарыйа сирдээ ээ, – Алааппыйа түргэн муҥутаан дьаһалымсыйа оҕуста. Онон кэпсэтиини быһаарыллыбытынан өйдөөн, дьон истиҥник күлсэн кэбистилэр.

4

      – Мантан булбутум. Оччоҕо уута олох кыра, киһини бэрбээкэйинэн эрэ этэ. Билигин, арааһа, сатыы туоратыа суох, – Лөкөй үрэх кытыытыгар туран дьиримнэс түргэн сүүрүгү чарапчыланан көрдө.

      – Ортотугар сытара дуу, кытыылыы соҕус этэ дуу? – Бориска үрдүк эрэһиинэ саппыкытын туруорунан, сэрэнэн тирэҕин булуна-булуна, үрэх ортотун диэки киирдэ.

      – Ортотугар… арыый өрө соҕус. Өссө кыратык бар. Ситинэн, ситинэн. Ууну курдаттыы кылбачыйан көстөр этэ.

      – Ок-сиэ, будулуйан түһэн, билигин киһи тугу да көрүө суох ээ, – Бориска төттөрү тахсан саппыкытын түһэриннэ. Аттыгар турар орто уҥуохтаах, чачархай баттахтаах, кэтит киппэ киһиэхэ туһаайан салгыы саҥарда.

      – Сафи, бу эргин тохтоон саҕалаан көрөрбүт дуу?

      Бу Бориска аҕыйах саҥалаах аргыһын Лөкөй быһаас көрбүтэ. Үчүгэйдик ирэ-хоро кэпсэтэ илик да, көрдөххө сымнаҕас, үлэһит киэптээх киһи эбит. Сафейка «эй» да, «ээх» да диэбэтэ, лаппаакыларын сүгэн, икки хойгуону илиитигэр ылан, доҕорун кэтэһэн турда. Лөкөй атын сиэтэн, хамсатын уоппутунан дьонун батыһа сырытта.

      Бастаан тоҕоостоох сир көрдөөн өрө-таҥнары хаамсымахтаатылар. Оломтон биэс уонча саһаан өрө, үрэх тоҕойунааҕы кэҥэс алыыга тохтоотулар. Лаппаакыларын батарыта астылар. Хойгуоларын тутан туран балайда уһуннук тугу эрэ ботугурастылар. Онтон биэтэҥнэтэн баран иннилэрин диэки өрө бырахтылар. Лөкөй дьиибэргээн, хамсатын соппойорун тохтотон, саҥата суох көрөн турда. Дьоно кинини умнан кэбиспит курдук аахайбакка төттөрү-таары быраҕаттана сырыттылар. Сотору Сафейка хойгуота угар диэри инчэҕэй муохха батары түспүтүгэр эрэ тохтоон, уоскуйбуттуу табаарыһын диэки эргилиннэ. Киһитэ хаста даҕаны уһаты-туора быраҕаттааммахтаан баран, киниттэн уонча хаамыы тэйиччи сиргэ уу чугаһыгар тохтоото. Халыҥ бириһиэн плащтарын устан маска ыйаатылар. Батарыта түһэн сытар хойгуоларын угун батыһа устата аҕыс, туората биэс чиэппэрдээх сири кээмэйдээн ыллылар. Лаппаакыларынан муоҕу быһыта үктээн үлэлээбитинэн бардылар. Тимир лаппаакы хайыр тааһы хадьырыйара, хойгуо чиҥ буорга тобулута түһэр бүтэй тыаһа күүстээх сүүрүк биир күдьүс куугунугар ураты дорҕоон буолан холбоһон иһилиннэ. «Кыһыл көмүстэрин итинник көрдүүр эбит буоллахтара» дии санаат, Лөкөй айаннаары атын холунун чиҥэтэ турда. Ону көрөн Бориска тохтотто.

      – Лөгөнтөөй, тиэтэйимэ. Билигин биһиги уурайыахпыт. Маҥнайгы күн сири бааһырдыллыахтаах эрэ. Хата, уотта отун, чэйдэ өр. Бу эһиги дойдугут буорун дьуккуруппуппутун бэлиэтиэх кэриҥнээхпит.

5

      – Иллэрээ саас Бодойботтон күрээбиппит. Ол муус устардааҕы ынырыктаах күнү хаһан дэ умнуо суохпун быһыылаах. Хаста даҕаны СКАЧАТЬ