Dahi. Теодор Драйзер

Чтение книги онлайн.

      – Mister Benqs olduqca yaltaqdır. O daim mənə kompliment deyir.

      Yucin:

      – O haqlıdır, – dedi. – Mən onun paltar haqqındakı fikri ilə şərikəm və elə hesab edirəm ki, bu sizin saçlarınıza çox yaxşı yaraşır.

      – Görürsünüzmü, o da əsir oldu, – deyə Benqs güldü, – Bu ümumi bədbəxtlikdir. İndi isə mən sizi tərk edəcəyəm. Mən getməliyəm, çünki, Yucin, sizin bacınızı bir rəqibimin ixtiyarına buraxmışam.

      Yucin qıza tərəf döndü və həmişəki kimi təmkinlə gülümsədi.

      – Mən elə bu saat nə edəcəyim haqda düşünürdüm. Mən burada iki il olmamışam və buranın adamlarını tamamilə yadırğamışam.

      – Mənim vəziyyətim daha pisdir. Mənim Aleksandriyada olduğum cəmi iki həftədir və demək olar ki, heç kəsi tanımıram. Missis Kinq məni cəmiyyətə çıxarır və buranın adamları ilə tanış edir. Lakin bütün bunlar mənim üçün elə yenilikdir ki, mən heç bir vəchlə bu həyata alışa bilmirəm. Məncə Aleksandriya gözəl şəhərdir.

      – Yaxşı şəhərcikdir. Siz yəqin gölü görmüsünüz?

      – Əlbəttə. Biz balıq tutmuşuq, qayıqda gəzmişik, çadırlarda yatmışıq. Mən vaxtımı gözəl keçirmişəm, amma sabah artıq yola düşməliyəm.

      – Doğrudanmı? – deyə Yucin soruşdu. – Mən də sabah gedirəm. Dörd on beş qatarı ilə.

      – Məndə elə o qatarla gedirəm! –deyə qız qəhqəhə çəkdi. – Bəlkə bir yerdə getdik?

      – Mütləq. Nə yaxşı olar. Mən düşünürdüm ki, tək getmək lazım gələcəkdir. Bura cəmi bir neçə günlüyə gəlmişdim. Mən Çikaqoda işləyirəm.

      Onlar özləri haqqında bir-birinə danışmağa başladılar. Bu qız Çikaqonun səksən kilometrlik məsafəsində yerləşən Blekvud şəhərində doğulmuş və bütün həyatını orada keçirmişdir. Onun bir neçə bacısı və qardaşı var idi. Yerli fermer olan atası, deyəsən, siyasətlə maraqlanırdı, lakin başqa şeylərə də yad deyildi. Yucin öz yeni tanışının ötəri qeydlərindən anladı ki, onlar varlı olmasalar da cəmiyyət içərisində hörmətləri var. Yeznələrindən biri bankda işləyir, digəri dəyirman sahibidir. Qızın özü isə müəllimədir, bir neçə ildir ki, Blekvudda dərs deyir.

      O, Yucindən beş yaş böyük idi, – o zaman Yucin bunu bilmirdi – və yaşlar arasındakı bu fərqin verə biləcəyi nəzakətə və böyük üstünlüklərə malik idi. Müəllimlik etmək onu cana gətirmişdi, ərli bacılarının uşaqlarına baxmaq onu bezdirmişdi, yaxşı illərini evdə işləmək və yaşamaq zərurətindən təngə gəlmişdi. Onu istedadlı gənclər cəlb edirdi, axmaq kənd cavanları onu maraqlandırmırdı. Elə bu yaxınlarda belə bir Blekvud sakini ona evlənməyi təklif etmişdi. Lakin, o maraqsız adam idi, doğrudan da bu qıza layiq deyildi. Qız, kədərlə, ümidsizliklə, tutqun inamla və gizli ehtirasla yaxşı bir şey gözləyir və tapmırdı. Yucinə rast gəlmək də arzu edilən çıxış yolunu göstərmirdi. Bir də o, səadət arxasınca elə ehtiyatsız qaçmırdı ki, hər bir tanışlığa müəyyən bir nöqteyi-nəzərlə baxsın. Lakin bu gənc onu son vaxtlarda rast gəldiklərinin hamısından artıq cəlb etmişdi. Yəqin təmiz iri gözləri, qara saçları, təsirli solğunluğu qıza xoş gəlirdi. Yucin onun tanıdıqlarının hamısından yaxşı idi və o, ümid edirdi ki, Yucinlə dostluq etmək mümkün olacaqdır.

      SƏKKİZİNCİ FƏSİL

      Yucin şənliyin qalan hissəsini tamamilə miss Ancela Blunun (o öyrəndi ki, bu qızın adı Anceladır) cəmiyyətində keçirməsi də, hər halda, onun yaxınlığında oldu. Ancela onu təkcə xarici görünüşü ilə deyil (qəşəng olsa belə), temperamentində olan nə isə bir xüsusiyyətlə cəzb edirdi. O bu cazibə qüvvəsini, bəzən ağızda uzun müddət hiss edilən ləzzət kimi daim duyurdu. O bu qızın çox gənc olduğunu qət etmiş və onun məsumluğuna, sadəlövhlüyünə – ona belə gəlirdi – valeh olmuşdu. Əslində Ancela gənc və sadəlövh olmaqdan artıq qeyri-şüuri olaraq özünü sadədil göstərirdi. O, sözün ümumi qəbul edilmiş mənasında yaxşı, möhkəm əxlaq qaydalarına tamamilə sadiq olan namuslu, abırlı qız idi. O, izdivac və analığı hər bir qadının borcu və qisməti hesab edirdi, lakin başqalarının uşaqları ilə kifayət qədər çəkdiyi əzabdan sonra özününkülərin olmasına, xüsusən onların çox olmasına, elə bir arzu hiss etmirdi. Əlbəttə o, çoxları tərəfindən təriflənən ümumi qismətdən yaxasını qurtarmaq ümidində deyildi. Lakin bacıları kimi bəxti gətirən bir işgüzara, yaxud ağayana sənət sahibi olan bir adama ərə getməyi, üç, dörd yaxud beş sağlam uşağı olmasına, orta dərəcədə təmin olunmuş nümunəvi bir evin xanımı və öz ərinin sadiq qulluqçusu olmasını arzulayırdı. Onda şiddətli ehtiras gizlənmişdi – bu ehtiras heç bir zaman tamamilə qane edilməyəcəkdi. Heç bir kişi, hər halda, onun yolunda rast gələ biləcək kişilərdən heç biri, onu anlamağa qadir deyildi, bununla belə o bilirdi ki, böyük sevmək istedadına malikdir. Əgər ona məhəbbət alovlandıracaq bir adam rast gələrsə və buna layiq olarsa, o bu adama nə kimi ehtiras qasırğası ilə cavab verərdi! O necə sevər və özünü necə fəda edərdi! Lakin, görünür, onun arzuları doğrulmayacaqdı: nə qədər vaxt keçdi, onun yoluna bir dəfə də olsun “həqiqi” kişi çıxmadı. Budur, indi, iyirmi beş yaşında ikən, səadət haqqında bu qədər şirin xəyala dalarkən və səadətə doğru cəzb olunarkən gözlənilmədən qarşısında arzularının mücəssəməsi durdu, özü isə bunu heç dərhal anlamadı.

      Kişi ilə qadının qarşılıqlı meyli özünü çox tez büruzə verir. Yucin çox şeylərdə Anceladan yetkin idi. O bəzi məsələlərdən Anceladan daha artıq xəbərdardı və görüş dairəsi ondan daha geniş idi, həm də Yucində olan qüvvə Ancelanın anlayışı xaricində idi. Bununla bərabər Yucin hiss və arzularının aciz oyuncağı idi. Ancelanın – bəlkə daha qüvvətli olan – hisləri isə başqa şeylərlə qidalanırdı. Ulduzlar, gecə, gözəl mənzərə, təbiətdə olan bütün füsunkarlıq Yucini hədsiz dərəcədə həyəcanlandırırdı. Ancelaya gəlincə təbiət özünün ən parlaq təzahürlərində ona əslində yad gəliridi. Musiqi, Yucində olduğu kimi, Ancelada da qızğın əks-səda tapırdı. Yucin ədəbiyyatda realizm istiqamətini qiymətləndirirdi, Ancela üçün isə bütün gözəlliklər hissdə idi. Özünün xalis estetik formalarında incəsənət Ancelanın ruhuna heç bir təsir bağışlamırdı. Yucin üçün isə, bu, incə əyləncələr mənbəyi idi. Tarix, fəlsəfə, məntiq, psixologiya Ancela üçün açılmamış kitab idi, Yucin üçün isə bu, tanış sahələr, bəlkə də onun sevinclə dolaşdığı, çiçəklərlə örtülmüş cığırlar idi. Bütün bunlara baxmayaraq, onlar bir-birinə meyl edirdilər.

      Onların arasında başqa fərqlər də vardı. Yucin üçün şərtiliyin heç bir əhəmiyyəti yox idi. Onun yaxşılıq və pislik haqqında təsəvvürü sıravi adama anlaşılmaz görünə bilərdi. O hər bir insana, xasiyyət və mövqeyindən asılı olmayaraq, yüksək СКАЧАТЬ