Сэксуальная рэвалюцыя ў Савецкай Беларусі. 1917–1929 гг.. Аляксандр Гужалоўскі

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ гэтай кнігі можна выкласці наступным чынам. Падзенне капіталізму вядзе да трансфармацыі сям’і. Пабудова сацыялізму нясе з сабою адміранне сям’і і сацыялізацыю выхавання дзяцей. Пасля пабудовы сацыялістычнага грамадства дэзінтэграцыя сям’і дасягне свайго поўнага завяршэння. Кажучы пра правядзенне сэксуальнай рэвалюцыі на Беларусі, дзе ў той час сяляне ўтваралі больш за 80 % насельніцтва, Вальфсон з задавальненнем адзначае, што «…пасля рэвалюцыі пазашлюбная палавая сувязь зрабілася ў вёсцы даволі звычайнай з’явай… нарадзіўшая ў дзявоцтве – не закляймёная, як гэта было раней… развод стаў у савецкай вёсцы звычайнай з’явай»[62]. Свае словы пра крызіс сямейных адносін («развесціся ў нас у пэўных выпадках лягчэй, чым адзначыцца выбылым у дамовай кнізе») ён ілюструе наступнымі лічбамі: з 1924 па 1927 г. колькасць шлюбаў на 100 тыс. насельніцтва ў БССР скарацілася з 1120 да 850, а разводаў – наадварот, павялічылася з 60 да 180[63].

      На старонках кнігі С. Я. Вальфсона мы знаходзім водгукі дыскусіі, што адбывалася на гэты конт па ўсёй краіне на працягу 1920-х гг.

      Ён уступае ў завочную палеміку з праціўнікамі сэксуальнай рэвалюцыі. Так, выступаючы супраць вульгарна-матэрыялістычнага звядзення адносін паміж паламі да голай фізіялагічнай сувязі, супраць тэорыі «шклянкі вады», ён рэзка крытыкуе «Дванаццаць палавых запаведзяў рэвалюцыйнага пралетарыяту» А. Б. Залкінда, якія называе «дабрачынна-пастырскімі пропаведзямі»[64]. Аўтар таксама звяртае ўвагу чытача на небяспечную з’яву, што пачала набіраць моц сярод праціўнікаў новай палавой маралі, а менавіта на ўваскрашэнне царкоўнага шлюбу. У заключэнне Вальфсон прызнаецца, што не ведае, якімі будуць новыя формы палавых адносін у сацыялістычным грамадстве. На яго думку, можна толькі меркаваць, што ў іх не будзе ні эканамічнага разліку, ні прымусу, яны не будуць абавязкова звязаныя са шлюбам і сям’ёй, для іх будзе неабавязковым сумеснае пражыванне партнёраў. А адзіная праява дзяржаўнага кантролю палавых адносін грамадзян сацыялістычнага свету будзе мець еўгенічны характар у выглядзе забароны рэпрадукцыі па медыцынскіх паказчыках[65].

      Не абмежаваўшыся публікатарскай дзейнасцю, С. Я. Вальфсон прасоўваў ідэі новай маралі ў жывой аўдыторыі. У лютым 1929 г. ён выступіў на камсамольскім дыспуце «Ці патрэбна нам сяброўства?», які адбыўся ў Мінску з удзелам прэзідэнта Беларускай Акадэміі навук У. М. Ігнатоўскага. У сваім уступным слове дакладчык заклікаў зал распрацоўваць новыя формы сяброўства[66], «…падпарадкаваныя клясе і рэволюцыі»[67]. У кастрычніку 1929 г. на запрашэнне рэдакцыі газеты «Чырвоная змена» ён рыхтаваўся да ўдзелу ў дыскусіі «Якой павінна быць камсамольская сям’я». Але па загадзе зверху яна была спынена, так і не распачаўшыся[68].

      Новы погляд на псіхалогію сэксуальнасці прапанаваў беларускаму грамадству вучань С. Я. Вальфсона, з 1923 г. выкладчык, а з 1929 г. прафесар БДУ Б. Э. Быхоўскі. На адно з найбольш актуальных пытанняў СКАЧАТЬ